اثرات بیولوژیکی گونه ‏های تریکودرمای ریزوسفر گوجه‏ فرنگی و قارچ کش بیولوژیکی Trichomax-HV علیه بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه‏ فرنگی در شرایط آزمایشگاهی

پژمردگی فوزاریومی گوجه‏ فرنگی از مهم‌ترین و شایع‏ترین بیماری‏های گوجه‏ فرنگی در مناطق زیر کشت این گیاه در سراسر جهان می‏باشد. کنترل بیولوژیک بیماری های گیاهی با استفاده از میکروارگانیسم های غیر بیماری‌زا توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است. از موفق‏ ترین و پرکاربردترین میکروارگانیسم‏هایی که باعث جلوگیری از خسارت قارچ‏ها در گیاهان می‏شوند، گونه های مختلف جنسTrichoderma  می‏باشند. در این تحقیق اثر دو جدایه Trichoderma harzianum و Trichoderma virens و سم بیولوژیک Trichomax-HV علیه Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی در آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. فعالیت آنتاگونیستی این جدایه ها علیه این بیمارگر در آزمایشگاه به روش کشت متقابل مورد مطالعه قرار گرفت. به ‌منظور بررسی اثر این جدایه های آنتاگونیست در گلخانه، ابتدا مایه تلقیح قارچ بیمارگر به یک‌سوم تحتانی خاک گلدان‏ها افزوده شد و به‌ محض انتقال دادن گیاهچه ها به گلدان، آنتاگونیست‏های قارچی به گلدان ها اضافه شد و پس از 60 روز برهم‏کنش بین بیمارگر و آنتاگونیست، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی‏های آزمایشگاهی نشان داد که T. harzianum به میزان 9.48 درصد، Trichomax-HV به میزان 6.45 درصد و T. virens به میزان 22.36 درصد از رشد بیمارگر (در مقایسه با شاهد) جلوگیری کردند و باعث کلونیزه کردن پرگنه های بیمارگر شدند. عوامل آنتاگونیست در آزمایش‏های گلخانه ‏ای موجب افزایش ارتفاع ساقه، وزن تر و خشک اندام های هوایی و ریشه در غیاب بیمارگر شدند. فقط T. harzianum در برهم‏کنش‏ با بیمارگر باعث افزایش ارتفاع ساقه، وزن تر و خشک اندام های هوایی و ریشه نسبت به شاهد آلوده شد.