مطالعه تنوع مورفو-فنولوژیکی و بررسی بیان ژن‏ های دخیل در بیوسنتر γ-Terpinene و Linalool در توده‏ های گشنیز (.Coriandrum sativum L) بومی ایران

گشنیز با نام علمی (Coriandrum sativum L) گیاهی نورپسند و بومی جنوب غربی آسیا و مدیترانه می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع مورفولوژیک، مطالعه خصوصیات فنولوژی و همچنین بررسی بیان دو ژن‏ مهم دخیل در بیوسنتر γ-Terpinene و Linalool در تعداد 14 توده مختلف گیاه دارویی گشنیز بومی ایران بود. بذرها در اتاقک رشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس در سه تکرار در سال 95-1394 کشت شدند. صفات مورد بررسی شامل تعداد روز تا جوانه زنی، تعداد روز تا سبز شدن، تعداد روز تا ساقه دهی، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا خاتمه گلدهی، تعداد روز تا بذردهی، ارتفاع ساقه، وزن خشک تک بوته، عملکرد تک بوته و وزن هزار دانه بودند. نتایج نشان داد توده های تهران و ارومیه با میانگین به ترتیب با عملکرد 37/14 و 47/14 گرم در واحد بوته بیشترین عملکرد و توده مرکزی و تهران به ترتیب با میانگین 45/8 و 15/8 گرم بیشترین وزن هزار دانه را به خود اختصاص دادند. توده تهران از نظر تعداد روز تا جوانه زنی و تعداد روز تا سبز شدن دارای کمترین تعداد روز و جمعیت زودرس بود. بعد از دسته بندی 14 توده مورد مطالعه از لحاظ شاخص اندازه ژنوم از سه گروه به دست آمده هر گروه، دو توده به منظور مطالعه بررسی بیان ژن انتخاب شدند. نتایج بررسی بیان دو ژن CsγTRPS و CsLINS در شش توده منتخب گیاه گشنیز نشان داد که ژن CsLINS در دو توده مشهد و تهران و ژن CsγTRPS در دو توده تبریز و زنجان دارای بیشترین مقدار بیان نسبی بودند. دو توده یزد و استهبان برای هر دو ژن مورد بررسی میزان متوسطی از بیان نسبی را نشان دادند.