ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های مختلف بهاره کلزا (Brassica napus) در پاسخ به تاریخ و فصل کشت در منطقه کرج

کلزا به دلیل دارا بودن ژنوتیپ‎های بهاره و پاییزه و سازگاری با شرایط آب و هوایی به عنوان نقطه امیدی برای تامین روغن خوراکی کشور به شمار می‎آید. به‎منظور بررسی تاثیر فصل کاشت و تاریخ کشت بر عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های کلزا، دو آزمایش جداگانه در فصل‎های پاییز و زمستان به‎صورت کرت‎های خرد شده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در طول دو سال (1394-1393 و 1395-1394) در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. در این مطالعه تاریخ‎های کشت پاییز شامل 15 مهر، 25 مهر و10 آبان و تاریخ‎های کشت زمستان شامل 20 بهمن، 30 بهمن و10 اسفند، به عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ‎های کلزا شامل RGS003، Dalgan، Zabol10، Hyola401 و Hyola4815 به‎عنوان عامل فرعی درنظر گرفته شدند. عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ‎های کلزا در فصل کشت پاییز معادل 4330 و 1840 کیلوگرم در هکتار بودند در حالی که با کشت در فصل زمستان مقدار این صفات با کاهش 3/43 و 6/46 درصدی مواجه شدند. در فصل پاییز بیشترین عملکرد دانه و روغن با میانگین 5033 و 2202 کیلوگرم در هکتار متعلق به تاریخ کشت 15 مهر و در فصل زمستان با میانگین 2996 و 1248 کیلوگرم در هکتار مربوط به تاریخ 20 بهمن بود. به‎طورکلی ژنوتیپ Dalgan به‎دلیل صفات زراعی مناسب مانند تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، وزن هزار دانه و همچنین عملکرد دانه و روغن بالا برای کشت در نواحی معتدل با اقلیم‎های خشک و نیمه خشک مانند کرج پیشنهاد می‎گردد.