برآورد بار رسوب معلق و ارزیابی همگنی و ناهمگنی دبی و رسوب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کسیلیان، مازندران)

از آنجا ‏که بسیاری از حوضه ‏های آبخیز کشور ایران ایستگاه رسوب‏سنجی ندارند، بین اندازه‏گیری‏ها و برآوردهای انجام‏شده اختلاف زیادی مشاهده می‏شود. به همین دلیل، ارزیابی استفاده از مدل‏های تجربی و روش‏های آماری برآورد رسوب معلق انتقال رودخانه ‏ها ضروری به نظر می‏رسد. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی همگنی و ناهمگنی، روند تغییرات میزان دبی جریان و رسوب و مقایسه مناسب کارایی روش‏های برآورد بار رسوب معلق با استفاده از منحنی ‏سنجه در منطقه مطالعه شده است. با استفاده از نرم‏افزار ProUCL از طریق آزمون من ‏کندال و پتیت به ترتیب به تغییرات روند و ارزیابی همگنی و ناهمگنی سری زمانی دبی آب و رسوب پرداخته شد. برای برآورد رسوب‏دهی معلق منحنی سنجه یک‏خطی، دوخطی و حد وسط دسته‏ ها بررسی شده و بهترین روش از میان روش‏های یادشده از طریق معیار R2، NSE، RMSE و SD ارزیابی و انتخاب شد. نتایج نشان داد روش حد وسط دسته ‏ها با بیشترین کارایی به عنوان روش مناسب برای این منطقه است. همچنین، نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات دبی جریان و رسوب با استفاده از آزمون من ‏کندال با سطح 5 درصد معناداری نشان داد روند به صورت نزولی بوده و نشان دهنده تطابق تغییرات دبی و رسوب در این منطقه است. در ارزیابی آزمون پتیت مشخص شد که سری زمانی گسسته در دبی رسوب ناهمگن و در دبی آب همگن است؛ بنابراین داشتن دانشی در ارتباط با همگنی و ناهمگنی دبی جریان و رسوب می‏تواند برای اقدامات حفاظتی و تعدیل آثار زیست‏محیطی موثر باشد.