اثر کاربرد کودهای دامی، بیولوژیک و شیمیایی بر عملکرد و برخی خصوصیات مورفولوژیکی آلوئه ورا (.Aloe barbadensis Miller) در استان بوشهر

آلویه ورا یا صبر زرد (Aloe vera L. Syn: A.barbadensis Miller.) متعلق به تیره لاله (یا آلویه) و جزو گیاهان گوشتی، چندساله، و همیشه سبز می باشد. مدیریت حاصلخیزی در مزرعه یکی از استراتژی هایی است که می تواند عملکرد آلویه ورا را افزایش دهد، اما متاسفانه اطلاعات در مورد مدیریت زراعی این محصول بسیار اندک است. به این منظور آزمایشی به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان بوشهر به اجرا درآمد. عامل اصلی شامل کاربرد و عدم کاربرد کود گوسفندی (20 تن در هکتار) و عامل فرعی شامل کودهای بیولوژیک و شیمیایی در پنج سطح (1- کود شیمیایی (80 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل و 200 کیلوگرم در هکتار اوره)، 2- کود بیولوژیک میکوریزا (خاک حاوی قارچ هایی از گونه موسه آ)، 3- کود بیولوژیک نیتراژین شامل باکتری های Azotobacter spp.، Pseudomonas spp. و Azospirillum spp.، 4- ترکیب دو کود بیولوژیک میکوریزا و نیتراژین و 5- شاهد (بدون مصرف کود) بودند. وزن تر بوته، طول و عرض و ضخامت و تعداد برگ، وزن خشک بوته و عملکرد نهایی اندازه گیری و محاسبه شدند. نتایج نشان داد برهم کنش بین کود دامی و کودهای بیولوژیک و شیمیایی بر تمامی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. کاربرد کود دامی در مقایسه با عدم کاربرد آن باعث بهبود شاخص‏های رشد گردید. تلفیق کود دامی با کود شیمیایی بیشترین تاثیر را بر رشد آلویه ورا داشت، به طوری که این تیمار دارای بیشترین وزن خشک و تر بوته به ترتیب با 10/78 و 18/3107 گرم و همچنین بیشترین عملکرد نهایی با 04/36 تن در هکتار بود.در نهایت، نتایج این تحقیق نشان داد که برای تولید عملکرد بالا و با کیفیت آلویه ورا می‏توان از تلفیق کودهای دامی و بیولوژیک به جای کودهای شیمیایی سود برد.