اثرگذاری تکانه مالیات بر ارزش افزوده بر اقتصاد ایران؛ تحلیل حساسیت چسبندگی قیمت با الگوی DSGE

هرچند نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران طی سال های اخیر ثابت بوده اما با توجه به نیاز دولت به درآمدهای مالیاتی، زمان مناسب جهت تغییر این نرخ با توجه به اثرات آن بر تورم بسیار اهمیت دارد. با وجود نرخ تورم بالا در ایران، ارزیابی اثر تغییرات نرخ مالیات بر ارزش افزوده، به عنوان سیاست مالی، با لحاظ چسبندگی قیمت می تواند نتایج شفافی پیش روی سیاست گذاران قرار دهد. در این مقاله، در یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) با درنظر گرفتن چسبندگی قیمت اسمی، کانال تکانه مالیات بر ارزش افزوده به مصرف کننده نهایی تصریح شد و با دو سناریوی چسبندگی قیمت بالاتر و پایین تر از مقدار تعادلی، اثر این تکانه بر متغیرهای حقیقی سنجیده شد. نتایج شبیه سازی نشان می دهد که در سناریوی چسبندگی قیمت بالاتر از تعادل در پاسخ به تکانه ها، انحرافات در متغیرهای کلان اقتصادی تشدید می شود و نیز دوره بازگشت آنها به وضعیت باثبات کمتر می شود. به عبارتی اگر دولت قصد استفاده از نرخ مالیات بر ارزش افزوده و افزایش آن به عنوان سیاست مالی را دارد، بهتر است در شرایط غیرتورمی، که چسبندگی قیمت بالاست، از این سیاست استفاده کند. همچنین تحلیل تکانه درآمدهای نفتی و مخارج دولت نشان می دهد الگوی با چسبندگی قیمت بهتر می تواند دنیای واقعی را تحلیل کند.