موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس در بافت قدیم شهر سمنان

یکی از معیارهای اساسی در ارتقاء سطح بهداشت جامعه، افزایش میزان دسترسی شهروندان به خدمات درمانی به ویژه خدمات اورژانس است. بافت‌های قدیمی و فرسوده شهری مشکلات متعددی از جمله دسترسی به خدمات بهداشتی- درمانی دارند. هدف این پژوهش، بررسی موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس در زمان استاندارد در بافت تاریخی شهر سمنان رخ داده است.

پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی-میدانی بود که با استفاده از مصاحبه و پرسش‌نامه در مرکز فوریت‌های پزشکی (اورژانس 115) شهر سمنان انجام گرفته است. جامعه آماری در تعیین موانع شامل کارکنان و مدیر مرکز فوریت‌های پزشکی شهر سمنان بود. مرحله تایید موانع شامل 15 نفر از افراد مطلع بودند که بر اساس در دسترس بودن انتخاب گردیدند. ابتدا با توجه به مطالعات کتابخانه‌ای، اطلاعات قبلی، هم‌اندیشی با پرسنل اورژانس 115 سمنان و بازدید میدانی، شاخص‌های موثر بر موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس 115 در بافت قدیم شهر سمنان استخراج گردید. شاخص‌های بدست آمده را با استفاده از روش دلفی مورد بررسی قرار داده و با استفاده از این شاخص‌ها پرسش‌نامه بر اساس ماتریس مقایسات زوجی پژوهش حاضر تهیه شد. پرسش‌نامه تهیه ‌شده توزیع و پس از توضیح در خصوص نحوه پاسخگویی به سوالات و تکمیل آن، جمع‌آوری گردید. داده‌های حاصل از پرسش‌نامه وارد نرم افزار دیماتل گردید و با استفاده از تکنیک دیماتل مورد تحلیل قرار گرفت.

مهمترین موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس، از دیدگاه افراد متخصص در حوزه تحقیق در منطقه مورد مطالعه به ترتیب معیارهای حمل‌ونقل با وزن (318/35)، بافت با وزن (163/35)، آموزش با وزن (778/34)، زمان با وزن (665/34) و ارتباطات با وزن (238/34) شناسایی شدند.

از مجموع 5 معیار تشکیل دهنده موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس 3 معیار از نوع اثر‌گذار بوده و تنها دو معیار حمل‌ونقل و ارتباطات از نوع اثرپذیر بوده‌اند. لذا این عوامل درصد بالایی را به خود اختصاص داده و بعنوان موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس در منطقه مورد مطالعه تحقیق تایید می‌شوند. همچنین با توجه به اینکه در مدل این تحقیق خطاهای ارزیابی (از جمله نبود نظارت) وجود نداشته است، لذا می‌توان گفت این عوامل مهم‌ترین موانع دسترسی به خدمات پزشکی اورژانس هستند.