تحلیل جرم ‎شناختی فساد ادراک ‎شده در سازمان های دولتی استان کردستان

فساد اداری مانعی اساسی در راه توسعه اقتصادی در چشم‏‎انداز بیست ساله نظام است. مقاله حاضر، سطح و علل بروز فساد اداری در سازمان‎‏های دولتی استان کردستان را با رویکردی جرم شناختی بررسی کرده است. با الهام از رویکردهای نظری، نظریه‎‏ های مبین بروز فساد اداری در سه سطح کلان، متوسط و خرد تدوین شد. مطالعه با رویکرد کمی و به روش پیمایشی در سال 1396 انجام گرفت و برای سنجش متغیرها از رویکرد «فساد ادراک‏‎ شده» استفاده گردید. داده‏‎ ها با استفاده از پرسشنامه محقق‎‏ ساخته از 242 نفر از شهروندان 64- 25 ساله ساکن در شهرهای سنندج، سقز، مریوان، بیجار و قروه که با نمونه‏‎گیری چندمرحله ای برگزیده شدند، جمع‎‏آوری شد. پرسشنامه تحقیق نیز از طریق اعتبار محتوا، اعتبار عاملی و ثبات درونی مورد تایید قرار گرفت و داده‏‎ها در SPSS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سطح بروز فساد اداری در سازمان‏‎های دولتی استان کردستان بسیار زیاد و از نظر آماری معنی‎‏دار است. از دید مردم، ضعف کنترل‏‎های بیرونی، سست شدن ارزش‎‏های اخلاقی، فردگرایی شدید، نابرابری اقتصادی، وجود فرهنگ فساد، نداشتن امید به آینده، و ضعف کنترل‏‎های درونی از جمله دلایل بروز فساد اداری است. تحلیل چندمتغیره هم نشان داد که سه متغیر کنترل‏‎های بیرونی، ارزش‎‏های اخلاقی و نابرابری دارای بیشترین اثر بر متغیر وابسته بوده و حدود 71 درصد از تغییرات سطح بروز فساد اداری را توضیح می‏‎دهند. این تحقیق از پشتوانه نظری و تجربی قوی برخوردار بوده و با توجه به نتایج، راه‏‎ حل‏‎هایی ارایه شده است.