مبانی فلسفی اخلاق در علوم پزشکی با رویکرد اسلامی

 هر حیطه ای از دانش بشری، بر مبانی فلسفی ویژه ای پایه گذاری شده است. این اصول، چارچوب اساسی آن را مشخص می کند. هستی شناسی، شناخت شناسی، روش شناسی، و انسان شناسی، مبانی فلسفی تشکیل دهنده ی یک حوزه ی دانشی خاص است. اخلاق در علوم پزشکی نیز در چارچوب مفاهیم اسلامی دارای بنیان های فلسفی ویژه ی خود است.این پژوهش به واکاوی و تبیین  این مبانی از متون اسلامی به ویژه قرآن است و تلاش دارد در راستای اجرایی نمودن بخشی از اهداف نقشه ی جامع علمی کشور به بومی سازی و اسلامی نمودن آن بپردازد.

نوع و پارادایم پژوهش، کیفی است که در قالب، طرح تحقیقاتی غیر پیدایشی است و روش جمع آوری داده ها، اسنادی و کتابخانه ای است. رویکرد تجزیه و تحلیل داده ها بصورت توصیفی- تفسیری است. این پژوهش با مراجعه به متون اسلامی به ویژه قرآن، به استخراج مولفه ها و معیار های مورد نظر پرداخته است.

با توجه به مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی اسلام، مهمترین شاخصه های اخلاق در علوم پزشکی شامل نگرش توحیدی، انگیزه ی قرب الهی، محبت و تقوا است. مفاهیم کاربردی دیگری مثل بندگی، تهذیب نفس نیز در این راستا مطرح است.

طبیب و سایر عوامل درمانی با بهره گیری از توان و ظرفیت نظام مهندسی تربیت اخلاقی اسلام، می توانند به اهداف انسانی و اسلامی در دامنه ی علوم پزشکی دست یابند. سیستم آموزشی پزشکی و پرورشی دانشگاه های علوم پزشکی با مبنا قرار دادن اصول نظام اخلاقی اسلام در برنامه های درسی و کار آموزی خود می توانند، دانشجویان را در حیطه ی نگرشی، انگیزه شی و مهارتی، مطابق مبانی اسلامی، تربیت نمایند.