بررسی اثر استخراج روغن از دانه گلرنگ به کمک اولتراسوند و خواص فیزیکوشیمیایی روغن و کنجاله تولیدی

در بین روش های نوظهور جهت افزایش کارایی استخراج روغن از دانه های روغنی، استفاده از اولتراسوند توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. در این پژوهش از اولتراسوند حمام با فرکانس 37 کیلوهرتز استفاده شد و متغیرهای مورد استفاده شامل زمان های 30، 60 و 90 دقیقه و دماهای 35، 45 و 55 درجه ی سانتیگراد بودند. برخی آنالیزهای فیزیکوشیمیایی بر روی روغن و کنجاله حاصل از روغن کشی انجام شد و با نتایج مربوط به روش سنتی (سوکسله) مقایسه شد. حداکثر راندمان استخراج روغن به کمک اولتراسوند، 4/17 درصد به دست آمد. امواج اولتراسوند تاثیر زیادی بر ترکیب اسیدهای چرب، عدد یدی، ضریب شکست و عدد صابونی نداشت، اما میزان اسیدهای چرب آزاد، فسفاتید و پراکسید روغن با افزایش زمان و دمای تیمار افزایش یافت. نتایج بررسی کنجاله نشان داد که خاکستر، فیبر خام و پروتئین کنجاله تحت تاثیر امواج اولتراسوند قرار نگرفت. فعالیت بازدارندگی تریپسین نیز اندازه گیری شد و مشخص شد که دانه های گلرنگ مورد مطالعه در این تحقیق فاقد بازدارندگی تریپسین بودند. اثر این امواج بر میزان فعالیت آنزیم اوره آز معنی دار بود و سبب کاهش فعالیت این آنزیم شد که فاکتوری نامطلوب و ضد تغذیه ای است. نتایج نشان داد که استخراج به کمک اولتراسوند اثر نامطلوبی بر حلالیت پروتین نداشت و در شرایط بهینه، موجب افزایش حلالیت پروتئین شد. استفاده از پیش تیمار اولتراسوند در شرایط بهینه، سبب افزایش راندمان و کاهش زمان استخراج روغن، در مقایسه با روش سنتی (سوکسله) شد، بدون آنکه اثر نامطلوبی بر خواص فیزیکوشیمیایی کنجاله و روغن استحصالی داشته باشد.