اثرات متقابل کلان ساختارهای اجتماعی در پدیده سرقت علمی (مطالعه موردی: ایران)
در پژوهش حاضر، بررسی شده که عوامل اجتماعی وقوع پدیده سرقت علمی با چه نظمی رخ میدهند و به چه شیوه معتبری می توان آن را توضیح داد. برای این کار از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شده است. سه مدل مفهومی مستند (مدل ساختاری، مدل پارادایمی، و مدل سیستمی) ترسیم شده که هفت سازه مشترک دارند. داده ها با پرسشنامه اعتباریابی شده ای که با استفاده از این هفت سازه ساخته شده، از 540 نفر دانشجوی ارشد و دکتری 36 دانشگاه جامع کشور که با نمونه گیری خوشهای و سپس سیستماتیک انتخاب شده بودند، گردآوری گردید و داده ها با نرمافزار «پیالاس» نسخه 3-3-3 تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل سیستمی نظم رخداد را بهتر از بقیه نشان میدهد و فرض یک رد شد. با توجه به این مدل، نظم وقوع بدین ترتیب است که سرمایهداری دولتی (اقتصاد رانتی، تخصصزدودگی و کالایی شدن دانش) و رسوبات فرهنگی (گفتمانهای سنتی و علم ایدیولوژیک) به عنوان ورودیهای سیستم اجتماعی-تکنیکی دانشگاه، منجر به فرایندهایی چون صورتگرایی پژوهشی (پژوهش ماشینی و غلبه وجه خطابی) و آموزش غیرانتقادی (نگاه آموزشی به پژوهش) می شود، و خروجی آن ورودیها و این فرایندها، بیتفاوتی (مبادله فاسد) و دانشگاه دیوان سالار (ارزیابی ایستا و ضعف کنترل) است. فرض دو تایید شد و نشان داده شد که متغیرهای اقتصادی، اثر بیشتری نسبت به بقیه متغیرها دارند. فرض سه نیز رد شد و معلوم گردید که عامل «عادتواره مدرسی» (اشرافیت علمی و تک افتادگی» متغیر میانجی مهم تری است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.