سنگ شناسی و ژئوشیمی گدازه های ریولیتی الیگوسن، جنوب رودخانه قزل اوزن: ولکانیسم اسیدی پس از برخوردی

سنگ های آتشفشانی سنوزوییک جنوب رودخانه قزل اوزن، در پهنه ماگمایی البرز باختری-آذربایجان و بخش شمالی فلات ایرانی- ترکی واقع شده اند. گدازه های اسیدی الیگوسن در شمال زنجان، ترکیب ریولیتی تا داسیتی دارند و بافت های هیالوپورفیریتیک تا هیالومیکرولیتیک پورفیریتیک را نشان می دهند. این گدازه ها در امتداد گسیختگی های اصلی منطقه بیرون ریخته اند. فلدسپار (سانیدین)، بیوتیت و آمفیبول (هورنبلند) درشت بلورهای عمده این سنگ ها هستند که در خمیره ای از شیشه و کانی های ریزبلور فلسیک (فلدسپارها و کوارتز) و مافیک (بیوتیت و آمفیبول) قرار گرفته اند. با مطالعات ژیوشیمیایی، این سنگ ها دارای ماهیت کالک آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی، در زمره سنگ های اسیدی متاآلومین و I-Type  قرار می گیرند. در نمودارهای عناصر کمیاب خاکی بهنجار شده نسبت به کندریت، این نمونه ها الگوهای غنی از LREE با نسبت بالای LREE/HREE را نشان می دهند. غنی شدگی از عناصر کمیاب خاکی سبک و تهی شدگی از عناصر کمیاب خاکی سنگین از ویژگی های سنگ های کالک آلکالن حاشیه فعال قاره ای است. همچنین، این سنگ ها غنی شدگی از عناصر LILEs و آنومالی منفی از عناصر HFSEs (Nb, Ta و Ti) دارند که ویژگی سنگ های ماگمایی مربوط به محیط های فرورانشی Post-COLG  می باشد. شواهد ژیوشیمیایی دلالت بر این دارند که ماگمای مادر اسیدی منطقه از ذو ب بخشی پوسته پایینی در طی کاهش فشار و درطی کشش های موضعی حاصل شده است.