شاخص های روان سنجی و ارزش تشخیصی فرم کوتاه نسخه فارسی Doloplus-2 در ارزیابی درد در سالمندان مبتلا به دمانس

وجود ابزار روا، پایا، کوتاه و درعین حال حساس و دقیق، جهت تشخیص درد در مبتلایان به دمانس ضروری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی و ارزش تشخیصی فرم کوتاه نسخه فارسی Doloplus-2 (P-Doloshort) در ارزیابی درد در سالمندان مبتلا به دمانس انجام شد.

در این مطالعه مقطعی، 100 سالمند تحت پوشش کلینیک های خصوصی و مراکز نگهداری سالمندان در کاشان (سال 98-1397) به روش دردسترس انتخاب شدند. روایی سازه به روش تحلیل عاملی اکتشافی، مقایسه گروه های شناخته شده و روایی همگرا، و پایایی به روش همسانی درونی، هم ارزی و ثبات تعیین شد. اثر سقف و کف نیز ارزیابی گردید. P-Doloplus-2 به عنوان آزمون طلایی و P-Doloshort به عنوان آزمون تشخیصی منظور شد. داده ها توسط SPSS-v16 با آزمون تی-مستقل، رگرسیون خطی، ضرایب همبستگی درون خوشه ای (ICC  ) و پیرسون، آلفای کرونباخ، منحنی راک و پارامترهای ارزش تشخیصی تحلیل شدند.

 تحلیل عاملی، ابزار را تک عاملی شناسایی نمود؛ این عامل قادر به تبیین 851/65% از واریانس کل بود. P-Doloshort قادر به تفکیک دو گروه مبتلا و غیرمبتلا به بیماری های زمینه ای دردناک از یکدیگر بود (0001/0>P). بین نمرات P-Doloshort با P-Doloplus-2 (975/0=r،0001/0>P) و PACSLAC-II-IR (902/0=r،0001/0>P)، همبستگی معنی دار مثبت وجود داشت. آلفای کرونباخ، ICC و خطای استاندارد اندازه گیری به ترتیب 898/0، 891/0 و 183/1± بود. فراوانی نسبی حداقل و حداکثر نمره ممکن، کمتر از 15% بود. در نقطه برش 5/2، سطح زیر منحنی راک، حساسیت، ویژگی و دقت تشخیصی کلی به ترتیب 985/0، 956/0، 000/1 و 970/0 برآورد شد.

 P-Doloshort به عنوان ابزاری روا، پایا، حساس و دقیق جهت ارزیابی درد سالمندان مبتلا به دمانس قابل استفاده است.