بررسی نقش فیلترهای ترکیبی شن-ژئوتکستایل-زئولیت بر برخی ویژگی های پساب

امروزه کاربرد پساب در آبیاری و به ویژه سیستم های آبیاری قطره ای افزایش یافته است. در این پژوهش به منظور بررسی کارایی فیلترهای ترکیبی بر ویژگی های پساب و استفاده از آن ها در فیلتراسیون، آزمایش فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل فیلتر شنی یا تیمار شاهد (CTRL)، فیلتر ژیوتکستایل (G)، فیلتر شن-زیولیت (SZ) و فیلتر ژیوتکستایل-زیولیت (GZ) بود. پساب مورد استفاده در این پژوهش از فاضلاب دانشگاه تامین شد. فشار، دبی سیستم، میزان نیترات، مواد معلق، سدیم، کلسیم، منیزیم، هدایت الکتریکی، پ-هاش پساب قبل و بعد از ورود به فیلترها در ساعات مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد، فیلتر شن-زیولیت افت فشار اندک و تیمار زیوتکستایل-زیولیت نیز برای مدت زمان کوتاه قابلیت تامین فشار را داشت. مقدار نیترات در پساب خروجی در همه فیلترها به جز شاهد به طور معنی داری کاهش یافت به طوری که مقدار نیترات ورودی تمامی تیمارها 26 میلی گرم بر لیتر و میانگین نیترات خروجی در فیلتر شاهد حدود 25 و در سایر فیلترها کمتر از 20 میلی گرم بر لیتر بود. مقدار میانگین مواد معلق فاضلاب ورودی حدود 110 میلی گرم بر لیتر بود در حالی که مقدار میانگین مواد معلق پساب خروجی از فیلترها همگی به کمتر از 72 میلی گرم بر لیتر کاهش یافت. فیلترهای شن و شن- زیولیت به ترتیب بیش‎تر از فیلترهای ژیوتکستایل و ژیوتکستایل- زیولیت میزان مجموع کلسیم و منیزیم را در پساب افزایش دادند. بر اساس این پژوهش استفاده از شن- زیولیت به لحاظ کاهش نیترات و بار معلق، افزایش کلسیم و منیزیم و کاهش pH و عدم افت فشار پیشنهاد می گردد.