تناوب تکمیلی مشروط بر محیط واجی در ترکی آذربایجانی: رویکردی شناختی

یکی از مسایل بحث برانگیز در مطالعات صرفی- واجی، بحث تناوب تکمیلی مشروط بر محیط واجی است. این پژوهش با رویکردی شناختی، وجود چنین پدیده ای را در ترکی آذربایجانی نشان می دهد. با توجه به بحث «مغالطه قاعده/فهرست» در لنکر (1987) بخش واژگان می تواند علاوه بر اطلاعات غیرقابل پیش بینی، حاوی اطلاعات قابل پیش بینی نیز باشد. این بحث لنکر، راه را برای توضیح بهتر واژگانی شدگی فرایندهای واجی باز می کند. به باور نگارندگان، همسو با مغالطه قاعده/فهرست لنکر و همچنین صرفی شدگی (یا واژگانی شدگی) زودهنگام فرایندهای واجی در بایبی (2001)، ترکی آذربایجانی در گذشته دارای فرایندهایی واجی بوده که اکنون زایایی خود را از دست داده و فقط بقایای آن در واژگان باقی مانده است. این بقایا در برخی موارد به صورت تکواژگونه هایی تکمیلی بروز یافته اند که انتخاب بین آن ها مشروط بر محیط واجی است. تحلیل نگارندگان، مخالف تحلیل دیگر پژوهشگران در این زمینه است که با رویکردی زایشی سعی داشته اند این موارد از ترکی آذربایجانی را در قالب فرایندهای واجی توضیح دهند. در این تحقیق برای نشان دادن بازنمایی ها و روابط تکواژگونه ها از انگاره شناختی نست (2008) استفاده شده است. این انگاره برپایه آرای لنکر (1987) بوده و تا امروز از معدود انگاره های واج شناسی شناختی موجود در زبان شناسی شناختی و کاربردبنیاد است. داده های این پژوهش در هر جا که منبع آن ها ذکر نشده باشد، از طریق ضبط صدای گویشوران ترکی آذربایجانی فراهم آمده است.