طراحی و روان سنجی ابزار اندازه گیری پیامدهای شبکه های اجتماعی مجازی بر زندگی زوجی

تعاملات و مناسبات ارتباطی زوجین در بستر شبکه های اجتماعی دچار چالش شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی روان سنجی ابزار سنجش پیامدهای شبکه های اجتماعی مجازی بر زندگی زوجی با روش تحلیل عاملی انجام شده است.

این ابزار مبتنی بر واکاوی دیدگاه ها و ادراکات زنان و مردان متاهل از پیامد های شبکه های اجتماعی مجازی بر زندگی زوجی به روش مطالعه کیفی است. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری (کیفی و کمی)، روایی محتوا (کیفی و کمی) و روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی) در 700 فرد دارای تجربه تاهل مورد بررسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه به روش آزمون بازآزمون (محاسبه ضریب همبستگی درون طبقه ای) و نیز بررسی همبستگی درونی (محاسبه ضریب آلفا کرونباخ) تعیین شد. تحلیل های آماری نیز توسط نرم افزارهای SPSS24 و AMOS24 انجام پذیرفت.

 ابزار اولیه شامل 20 گویه در پی یک مطالعه کیفی به دست آمده بود که بعد از روان سنجی، 4 گویه حذف و 12 گویه باقی ماند. طیف مقادیر محاسبه شده برای نسبت و شاخص روایی محتوای گویه های مورد بررسی به ترتیب (1-0/83) و (1-66/0) و امتیاز تاثیر همه آنها بالاتر از 1/5 بود. ضریب همبستگی درون طبقه ای و ضریب آزمون آلفای کرونباخ پرسشنامه به ترتیب 0/864 و 0/785 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی  چهار عامل «تعهد تهدید شده»، «فردی شدن زندگی مشترک»، «حریم غیرخصوصی» و «صمیمیت کم رنگ» را استخراج کرد.  مدل برازش یافته بر اساس این چهار عامل 43/75 درصد پیامدهای حضور در شبکه های اجتماعی بر زندگی زوجی را تبیین کرد.

نتایج روان سنجی در این مطالعه نشان داد نسخه ابزار 12 گویه و 4 عاملی سنجش پیامدهای حضور در شبکه های اجتماعی بر زندگی زوجی از روایی و پایایی مطلوب برخوردار است و از آنها می توان به عنوان ابزاری مفید و کاربردی در این زمینه استفاده کرد.