بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت اسب آخال- تکه و مقایسه آن با نژادهای دیگر با استفاده از داده های تعیین توالی کل ژنوم

اسب آخال- تکه یکی از قدیمی ترین نژادهای اسب در جنوب کشور ترکمنستان و شمال ایران است که برای زندگی در شرایط سخت محیطی آسیای مرکزی آداپته شده است. این نژاد نزدیک به 100 سال برای صفت سرعت مورد انتخاب قرار گرفته است، لذا بررسی ساختار ژنتیکی آن به انتخاب روند درست برنامه های اصلاح نژادی در نژاد های مختلف اسب کمک خواهد کرد. در این پژوهش از داده های تعیین توالی کل ژنوم 86 راس اسب از 16 نژاد مختلف از سراسر دنیا استفاده شد. درخت فیلوژنی ترسیم شد و آنالیز مولفه های اصلی با نرم افزار GCTA و ساختار جمعیت با نرم افزار ADMIXTURE ترسیم شد. نتایج درخت فیلوژنی نشان داد که همه نژاد ها بر اساس مناطق جغرافیایی که انتخاب شده اند، دسته بندی شده اند. همچنین آنالیز مولفه های اصلی بیشترین فاصله ژنتیکی بین آخال- تکه با نژاد های استانداردبرد و تروبرد را نشان داد. نتایج ادمیکسچر نشان داد اسب آخال- تکه در جمعیت های فرضی K=4 و 5K= همولوگ ژنتیکی بود، اما زمانی که جمعیت فرضی 3K= و 2K= اعمال شد، افراد به ترتیب به سه و دو رنگ مختلف ظاهر شدند. میانگین تعداد Run Of Homozygosity در اسب آخال- تکه نسبت به نژاد های تروبرد، سریا، استانداردبرد و کوارتر کمتر بود. بیشترین میزان عدم تعادل پیوستگی در تمام فواصل ژنوم مربوط به نژاد تروبرد بود و پس از آن، در مقایسه با سایرین، دو نژاد استانداردبرد و آخال- تکه الگوی مشابه داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد که نژاد آخال- تکه کمتر از نژد های تروبرد و استانداردبرد تحت برنامه های اصلاح نژادی قرار گرفته است و نیز میزان هتروزیگوسیتی آن در سطح متوسط است. از این رو، با توجه به استفاده از این نژاد در رشته های دو سرعت، دو استقامت، پرش و حرکات نمایشی به نظر می رسد، از تنوع ژنتیکی موجود در سطح ژنوم این نژاد می توان در برنامه اصلاح نژادی مختلف اسب استفاده کرد.