امکان سنجی احداث فضای عمومی شهری در شهرک مسکونی مهاجران اراک مبتنی بر نظریه حق به شهر

آنچه در برنامه ریزی توسعه شهرک های حومه ای مهاجرپذیر شهرهای صنعتی حایز اهمیت است؛ آن که ابعاد جامعه شناختی، روان شناختی و فرهنگی شهر باید همزمان و متناسب با توسعه ابعاد فیزیکی و کالبدی آن، رشد کند تا مکان زیستی پاسخده به همه ابعاد وجودی انسان ها به مثابه شهروندان خلق شود. در این پژوهش، تلاش شده است تا به ابتنای نظریه حق به شهر، مکان بهینه برای ایجاد فضای باز عمومی شهری، متناسب با نیازهای جامعه هدف، در شهرک مهاجران اراک تحلیل و پیشنهاد گردد. بدین منظور، به اتکای رویکرد تحقیق کیفی و بهره مندی از طرح تحقیق استنتاج قیاسی- تطبیقی، نخست چارچوب نظری تحقیق و مولفه های حق به شهر از مطالعات کتابخانه ای حاصل شد و سپس با توزیع پرسش نامه در میان ساکنان شهرک و نخبگان دانشگاهی، معیارها و زیرمعیارهای احصاشده، به روش تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد از میان گزینه های موردبررسی که از پژوهش های میدانی انتخاب شده بودند، سایت الف با وزن نهایی 333 .0 مناسب ترین مکان ارزیابی شد. در میان معیارها، نفوذپذیری سایت با وزن 375 .0 و در میان زیرمعیارها، شبکه معابر و دسترسی به سایت بیشترین تاثیر را داشته است. در معیار هویت و سرزندگی، مشخصهحضورپذیری فضا با وزن 257 .0، در معیار خوانایی، مولفه امکان راهیابی با وزن 290 .0 و در معیار پویایی و سازگاری، مشخصه تداوم زندگی ساکنان محلات از گذشته تا حال با وزن 360 .0 بیشترین نقش را داشته است. بر این اساس پیشنهاد می گردد در طرح توسعه شهرک نوساز مهاجران اراک، فضاهای باز عمومی به مثابه یکی از ارکان اصلی طرح پرداخته شود. همچنین یکتاسازی و یگانه بودن، طراحی منحربه فرد، نشانه ها و نمادهای خاص برگرفته از فرهنگ زمینه از مهم ترین اصول طراحی این فضاها در راستای هویت بخشی به این گونه بافتهاست چراکه ساکنان در اظهارات خود هویتمندی و تشخص فضاهای عمومی و مسکونی را به مثابه نوعی محله گرایی در ذهنیت تاریخی شان مد نظر داشته اند.