رابطه عوامل طبیعی فضاهای عمومی شهری و بهزیستی روان شناختی در شهر تهران

سلامت روان خصوصا بهزیستی روانشناختی مفهومی است که چگونگی تفکر، احساس و عملکرد انسان را در مواجهه با موقعیت های مختلف زندگی نشان داده که به درک شخص از خود و محیط زندگی اش بستگی دارد. حال اگر این محیط، فضایی شهری باشد موضوع پیچیده تر می شود. فضاهای شهری از مولفه هایی مانند عوامل طبیعی و عوامل انسان ساخت تشکیل شده که عوامل طبیعی بیشترین نقش را در ارتقا کیفیت فضاهای شهری ایفا می نمایند. شناخت ویژگی ها، خصوصیات و تاثیرات آن بر انسان، راهی برای خلق محیط ها و فضاهای مثبت شهری است که باعث افزایش سلامت روان و بهزیستی روا نشناختی ساکنان می شود. روش شناسی تحقیق حاضر با توجه به هدف کلی مقاله،کمی است. لذا، از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی و پیمایشی و از نظر نوع تحلیل، همبستگی می باشد. هدف کلی مقاله، شناسایی رابطه عوامل طبیعی فضاهای همگانی و شاخص بهزیستی روا نشناختی افراد و تبیین معناداری یا عدم معناداری آن ها در فضاهای مختلف عمومی شهر تهران است. بنابراین، عوامل طبیعی با تمرکز بر دو مولفه کلی تماس با طبیعت و مولفه های خاص محیط با شاخص های خاص خود، برای سنجش رابطه با بهزیستی روانشناختی بررسی و تعیین گردید. سپس، با استفاده از آن شاخص ها و همچنین مقیاس ریف، پرسش نامه ای در راستای ارتباط این مولفه ها با بهزیستی روانشناختی تنظیم و در اختیار 700 نفر شرکت کننده در هفت فضای همگانی شهر تهران قرارگرفت. برای بررسی روایی و پایایی پرسش نامه از تحلیل عاملی و آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی تاثیرات مولفه های طبیعی فضای شهری در کلان شهر تهران بر بهزیستی روانشناختی و تعیین رابطه آن ها از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین عوامل طبیعی فضاهای شهری و بهزیستی رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد. همچنین، شاخص های طبیعی فضای شهری به طور کلی 10 درصد از واریانس بهزیستی روانشناختی را پیش بینی می کنند. بدین معنی که با افزایش مولفه های طبیعی فضای شهری، بهزیستی روانشناختی افراد بهبود می یابد. در ضمن یافته ها نشان داد تماس با طبیعت بیشترین تاثیر را بر بهزیستی روانشناختی مردم تهران دارد.