مراقبه (دهیانه) در مهایانه بودایی بر اساس شورنگمه سوتره

در اکثر سنت های عرفانی، بخش مهمی از سیر و سلوک، مراقبه است که در سنت بودایی، دهیانه نام دارد. دهیانه نوعی تمرین تمرکز ذهن همراه با آگاهی است. در این حالت ذهن، استوار شده و توانایی تمرکز بسیار افزایش می یابد. در آیین بودایی، دهیانه که زمینه ساز سمادهی است، اصلی ترین روش برای پاکسازی ذهن و آماده سازی آن جهت نیل به نیروانه است و همه مذاهب بودایی آن را محور اعمال دینی خود می دانند. محور دین بودایی را نه مطالعات متنی یا فلسفی بلکه تجربه مستقیم "حقیقت غایی" تشکیل می دهد و این تجربه حاصل نمی شود مگر با دهیانه. در این راستا، شورنگمه سوتره از مهمترین سوتره هایی است که با شرح روش های مختلف مراقبه، شامل تعالیمی برای همه مکاتب بودایی است. پرسش اصلی این نوشتار چیستی و نیز تبیین اهمیت، مبانی، اهداف و چگونگی روش ها و مراتب دهیانه در شاخه مهایانه از دین بودایی بر اساس شورنگمه سوتره است. در این راستا، با روش تحلیلی و بر اساس مطالب ارایه شده در شورنگمه سوتره، همچنین مراجعه به نظرات استادان مراقبه در مکتب مهایانه و پژوهشگران مختلف این عرصه، در پی پاسخ به پرسش مذکور برآمده ایم.