بررسی مولفه های موثر بر انتشار دی اکسید کربن با تاکید بر نقش مصرف انرژی: مطالعه موردی کشورهای منطقه منا

انتشار دی اکسیدکربن یکی از مهم ترین چالش های پیش روی انسان ها است که توجه بسیاری از محققان و سیاست گذاران را در سال های اخیر به خود معطوف داشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی مولفه های اثرگذار بر انتشار دی اکسید کربن با تاکید بر مصرف انرژی است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، از الگوی اقتصادسنجی فضایی و داده های تابلویی مربوط به انتشار دی اکسیدکربن کشورهای منطقه منا در دوره زمانی 2015-2000 بهره برده شده است. نتایج گویای آن است که انتشار دی اکسید کربن در کشورهای منطقه منا اثری معنی دار بر کشورهای مجاور در این منطقه دارد. متغیرهای مصرف انرژی (010/0)، جهانی شدن اقتصادی (134/0)، صنعتی شدن (405/0) و شهرنشینی (042/0) اثری مثبت و معنی دار بر انتشار دی اکسید کربن در منطقه منا دارد. افزون براین، مصرف انرژی اثر تقابلی مثبت و معنی داری با متغیرهای جهانی شدن (361/0)، صنعتی شدن (234/0) و شهرنشینی (085/0) بر انتشار دی اکسید کربن دارد. براساس نتایج، پیشنهاد می شود که با رتبه بندی ساختار تولید در صنایع مختلف داخلی، برنامه ای جامع در جهت ارتقای ساختار تولید با فناوری های مناسب در راستای کاهش مصرف انرژی در دستور کار قرار گیرد. از سوی دیگر، ضرورت دارد سیاست گذاران در انتخاب راهکارهای سیاستی، تنها به منافع اقتصادی ملی توجه نکرده و منافع محیط زیستی ملی و منطقه ای را با توجه به تفاوت های اقتصادی و صنعتی هر کشور در نظر گیرند.