اثر دو شکل معدنی ونانو ذره سلنیوم بر پارامترهای بیوشیمیایی عضله، سرم، دفاع آنتی اکسیدانی پس از مواجهه با کلرید جیوه در ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus)

جیوه با تولید رادیکال های آزاد اکسیژن و از بین بردن منابع آنتی اکسیدان باعث ایجاد استرس اکسیداتیو می شود. مهم ترین کاربرد سلنیوم، نقش آن در ساختمان آنزیم های آنتی اکسیدانی از قبیل گلوتاتیون پراکسیداز است و عملکرد آن حذف رادیکال های آزاد و گونه های اکسیژن فعال می باشد. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آنتی اکسیدانتی نانو ذرات سلنیوم و سلنیت سدیم بر پارامترهای بیوشیمیایی و دفاع آنتی اکسیدانی در ماهی شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) در مواجهه با کلرید جیوه می باشد. دراین مطالعه تعداد 300 قطعه بچه ماهی با میانگین وزنی 3±25 گرم در پنج تیمار و با جیره غذایی سلنیت سدیم و نانو ذره سلنیوم با دو غلظت 1 و 5/1میلی گرم برکیلوگرم به مدت 6 هفته تغذیه شدند، سپس به مدت دوهفته در معرض کلریدجیوه با دوز تحت کشنده قرار گرفتند. در پایان از همه تیمارها نمونه های خون و کبد برداشت و فعالیت آنزیم های کبدی و آنتی اکسیدانی مورد سنجش قرارگرفتند. نتایج نشان دادند که فرم نانوذره سلنیوم باعث افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز، کاهش محتوای مالون دی آلدیید، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلکانین فسفاتاز شد (05/0>p). در طول دوره در معرض گذاری، فرم نانو ذره سلنیوم در بالا بردن فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز اثر بخش تر از شکل معدنی سلنیوم بود. کاهش محتوای مالون دی آلدیید در کبد ماهیان تغذیه شده با نانوذره سلنیوم نشان دهنده کاهش پراکسیداسیون لیپید و کاهش استرس اکسیداتیو بود. فعالیت آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز تحت تاثیر فلز جیوه درگروه های تغذیه شده با سلنیت سدیم نسبت به گروه های تغذیه شده با نانو ذره افزایش بیشتری داشت (05/0>p) و بالارفتن سطح این آنزیم ها در خون نشانه آسیب کبدی است. به طورکلی، افزودن نانو ذره سلنیوم در جیره غذایی پایه اثر بخشی بهتری از نظر شاخص های آنتی اکسیدانی در ماهی شانک زرد باله متعاقب مواجهه با کلرید جیوه داشت.