ارزیابی آسیب پذیری و تاب آوری شهر رزن در برابر زلزله

هدف این پژوهش، شناسایی آسیب پذیری و همچنین تعیین تاب آوری شهر رزن در برابر رویداد زلزله است. به منظور تهیه نقشه پهنه بندی آسیب پذیری شهر رزن در برابر زلزله از پانزده متغیر جمعیت شناختی، طبیعی و کالبدی استفاده شد و با بهره گیری از تحلیل شبکه ای فازی (FANP)، نقشه آسیب پذیری شهر رزن در پنج طبقه و به تفکیک محلات تهیه شد. افزون بر آن، به منظور تحلیل تاب آوری و آمادگی ساکنان این شهر برای مقابله با مخاطره زلزله، 372 پرسشنامه با 32 سوال با رویکردهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی- مدیریتی و محیطی، توسط شهروندان این شهر تکمیل شد. نتایج پهنه بندی آسیب پذیری نشان می دهد که 55 درصد از وسعت شهر رزن در محدوده آسیب پذیری زیاد و بسیار زیاد قرار دارند و محله 5 با میانگین آسیب پذیری 798/0 بیشترین آسیب پذیری را به خود اختصاص داده است. عوامل کالبدی از جمله اسکلت ضعیف ساختمان ها، سن زیاد ساختمان ها، باریک بودن معابر و به خصوص تراکم جمعیتی از عوامل مهم تاثیرگذار بر آسیب پذیری شهر رزن است. افزون بر آن نتایج حاصل از پرسشنامه نشان می دهد که آمادگی و تاب آوری محلات شهر در برابر زلزله در هیچ یک از محلات شهر در طبقه زیاد و بسیار زیاد قرار ندارد و طبقه متوسط با امتیاز 7/2 روند غالب در تاب آوری محلات این شهر است و محله سوم این شهر کمترین تاب آوری شهر را دارد. کارکرد ضعیف ساختارهای مدیریتی و نهادی و همچنین توان کم اقتصادی شهروندان برای بازگشت به شرایط مطلوب بعد از وقوع زلزله از عوامل کاهش تاب آوری شهر رزن در برابر زلزله است. ساختار این تحقیق را می توان الگویی برای ارزیابی مخاطره زلزله در مناطق شهری قرار داد و برنامه ریزان شهری می توانند با ارزیابی همزمان آسیب پذیری شهری و همچنین تاب آوری آن، در راستای تقویت زیرساخت های شهری و همچنین افزایش آمادگی شهروندان و مسیولان در مدیریت بحران شهری در زمان زلزله اقدام لازم را انجام دهند.