تاثیر تیمارهای ایندول بوتیریک اسید و تلقیح قارچ بر ریشه زایی و صفات رویشی قلمه نیمه خشبی فندق جنگلی (.Corylus avellana L)

فندق جنگلی(Corylus avellana L.)گیاهی است سخت ریشه زا و از این رو تکثیر آن با روش های متداول غیر جنسی تقریباامکان پذیر نمی باشد. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر اکسین و تلقیح قارچ های میکوریزی بر کالوس ،ریشه زایی و صفات رویشی قلمه های فندق جنگلی است.

قلمه های نیمه خشبی فندق دراوایل تیرماه از جنگل های ارسباران (رویشگاه مکیدی) جمع آوری و باغلظت های صفر، 2000، 1000، 500 و 3000 میلی گرم در لیتر IBA تیمار و سپس با قارچ های Glomus intraradices وTrichoderma harzianum تلقیح شدند. قلمه ها در بستر کاشت مخلوط ماسه-پرلیت (1:1) در گلخانه کشت و 70 روز پس از کاشت، صفات کالوس زایی، ریشه زایی، تعداد ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل نهال، طول نهال، سطحبرگ و درصد کلنیزاسیون ریشه با قارچ های مورد مطالعه اندازه گیری شدند.

در قلمه های شاهد (بدون اعمال هورمون و قارچ) و قلمه هایی که در غلظت 500 میلی گرم در لیتر هورمونIBA  همراه با و بدون قارچ  G. intraradicesو T. harzianum تیمار شدند هیچ کالوسی تشکیل نشد. بیشترین کالوس زایی (34/3 درصد)، ریشه زایی(27/2 درصد)، تعداد ریشه (2/58 عدد)، وزن ریشه (35/0 گرم)، وزن خشک کل نهال (3/39 گرم)، طول نهال (12/32سانتی متر)، سطح برگ (29/13 سانتی متر مربع) و کلنیزاسیون ریشه (28/7 درصد) در غلظت 2000 میلی گرم در لیتر IBA در تلقیح با قارچ G. intraradices مشاهده شد.

مطلوب ترین روش تکثیر رویشی فندق، جمع آوری قلمه های پاجوش یک ساله در تیر ماه و تیمار با تنظیم کننده رشد IBA (غلظت 2000 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با قارچ G. intraradices است.