بررسی اندازه نمونه در روشهای نمونه گیری کیفی

اگرچه روش نمونه گیری در پژوهش های کیفی بسیار با اهمیت است اما مساله انتخاب اندازه نمونه (حجم نمونه) کمتر بررسی شده و پژوهشگران، معمولا به صورت سلیقه ای اندازه نمونه مورد نظر خود را تعیین می کنند یا اشباع نظری محقق ملاک عمل قرار می گیرد. این مقاله با استفاده از تکنیک مرور نظام مند در مقالات دیگر، با هدف جمع بندی مطالب و یافته های جدید در حیطه علمی اندازه نمونه مناسب برای روش های نمونه گیری کیفی و ارزیابی نقادانه آن، نتایج مطالعات حوزه پژوهش های کیفی را درباره اندازه نمونه به تفکیک استراتژی های گوناگونی که در پژوهش کیفی وجود دارد نظیر مطالعه موردی، قوم نگاری، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، گروه کانونی، مطالعه یادآور نویسی ارایه می نمایید. ما تعداد 27 روش نمونه گیری غیر تصادفی که در حوزه تحقیقات کیفی مورد استفاده قرار می گیرند انتخاب و پس از معرفی آنها به مساله انتخاب حداقل اندازه نمونه برای هر یک از روش ها پرداخته ایم. مطالعات ما نشان داد که در روش های پژوهش کیفی، علاوه بر آنکه بایستی مانند روش های نمونه گیری احتمالی حداقلی برای اندازه نمونه در نظر گرفت به تعداد حداکثری هم توجه زیادی شده است. به طوری که در استراتژی های پژوهش های کیفی حدود قابل تعریفی برای تعداد مشاهدات تعیین می شود. نتیجه این مطالعه نشان می دهد حداقل اندازه نمونه، به روش نمونه گیری وابسته بوده و ملاک عمومی برای آن وجود ندارد و حداکثر اندازه نمونه از 30 مورد تجاوز نمی کند مگر آنکه هدف پژوهشگر مطالعه عمیق روی افراد نبوده یا بین آنها اختلاف فاحش وجود نداشته باشد. در نمونه گیری کیفی، ملاک اندازه نمونه اشباع نظری است و مانند روش های نمونه گیری کمی معیارهایی مانند خطای نمونه گیری و خطای پذیرش فرضیات آزمون مبنای تعیین اندازه نمونه نیستند.