مدل سازی سینتیکی و بهینه سازی فرآیند استخراج اسانس بیدمشک (Salix aegyptiaca L.) با استفاده از تقطیر آبی با کمک فراصوت

هدف از پژوهش حاضر، مدل سازی و بهینه سازی فرایند استخراج اسانس بیدمشک (Salix aegyptiaca L.) با روش تقطیر آبی با کمک فراصوت و مقایسه آن با اسانس به دست آمده با روش تقطیر آبی بود. به منظور به حداکثر رساندن بازده استخراج، محتوای فنولی کل و IC50، زمان فراصوت (45-15 دقیقه)، توان فراصوت (500-100 وات) و نسبت آب به گیاه (10-3 (حجمی/وزنی)) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثرات زمان و توان فراصوت بر  بازده استخراج، محتوای فنولی کل و IC50 اسانس معنی‎دار بود (05/0˂p). اگرچه افزایش نسبت آب به گیاه به طور معنی داری منجر به بازده استخراج بیشتر گردید (05/0˂p)؛ با این حال، این متغیر تاثیر معنی داری بر محتوای فنولی کل و IC50 نداشت (05/0˃p). متغیرهای بهینه شده زمان فراصوت، توان فراصوت و نسبت آب به گیاه به ترتیب برابر 39 دقیقه، 189 وات و 8/6 (وزنی/حجمی) بود. در شرایط بهینه، از هر دو روش تقطیر آبی و تقطیر آبی با کمک فراصوت برای استخراج اسانس استفاده شد. بازده استخراج تقطیر آبی با کمک فراصوت (009/0±108/0 درصد) به طور معنی داری بالاتر از روش تقطیر آبی (109/0±081/0 درصد) بود (05/0˂p). در مقایسه با تقطیر آبی، روش تقطیر آبی با کمک فراصوت منجر به زمان استخراج کوتاه تر، مصرف انرژی کمتر، خاصیت ضداکسایشی بالاتر و بازده استخراج بالاتر گردید. خصوصیات فیزیکی اسانس روش های تقطیر آبی و تقطیر آبی با کمک فراصوت تفاوت معنی داری نداشت (05/0˃p). در میان چهار مدل سینتیکی، مدل سیگموییدی بهترین مدل انتخاب گردید که می تواند برای مدل سازی سینتیک استخراج اسانس توسط روش های تقطیر آبی و تقطیر آبی با کمک فراصوت مورد استفاده قرار گیرد.