مقایسه کارایی نیزارهای مصنوعی افقی و عمودی و فرایند انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون واحد استحصال آب در جلادهی پساب تصفیه خانه فاضلاب صنعتی (مطالعه موردی: تصفیه خانه شهرک صنعتی مورچه خورت)

تصفیه فاضلاب های صنعتی به دلیل وجود آلاینده های متفاوت با غلظت های بالا، همواره مشکل و پرهزینه بوده است. کاربرد نیزارهای مصنوعی به دلیل عدم نیاز به منابع انرژی خارجی و مواد و تجهیزات لازم جهت کاهش آلاینده ها، مقرون به صرفه می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین کارایی نیزارهای زیرسطحی افقی و عمودی در حذف آلاینده ها از فاضلاب شهرک صنعتی مورچه خورت و مقایسه آن با کارایی سیستم انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون واحد استحصال پساب در تصفیه خانه این شهرک صنعتی بود.

دو نیزار افقی و عمودی در ابعاد پایلوت و دو رآکتور شاهد (بدون گیاه) به مدت هشت ماه بهره برداری شد و کارایی آن ها در حذف شاخص های جامدات معلق (Total suspended solids یا TSS)، اکسیژن خواهی شیمیایی (Chemical oxygen demand یا COD)، کدورت، ترکیبات فسفره و نیتروژنه و باکتری های شاخص بررسی گردید. نیزار افقی دارای ابعاد 8/0 × 65/0 × 2 متر و شیب کف 1 درصد در نظر گرفته شد. زمان ماند هیدرولیکی، 6 روز و دبی فاضلاب ورودی، 2/0 مترمکعب در روز تنظیم گردید. نیزار زیرسطحی عمودی دارای ابعاد 2 × 60/0 × 4 متر و شیب کف 1 درصد بود. پایلوت شاهد (بدون نی) نیز مشابه نمونه های افقی و عمودی طراحی گردید. یافته ها با کارایی سیستم راهبری انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون واحد استحصال پساب مورد مقایسه قرار گرفت.

کارایی نیزار عمودی در حذف TSS، COD، کدورت، ترکیبات فسفره و نیتروژنه و باکتری های شاخص به ترتیب 1/58، 4/62، 4/73، 4/20، 3/21 و 5/40 درصد؛ کارایی نیزار افقی به ترتیب 0/57، 6/52، 3/70، 4/22، 2/18 و 1/39 درصد و کارایی سیستم انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون متداول به ترتیب 3/85، 7/69، 5/81، 2/69، 9/73 و 2/78 درصد به دست آمد.

نیزار عمودی در خصوص بیشتر شاخص ها کارایی بالاتری نسبت به افقی داشت، اما هر دو نوع این نیزارها نسبت به فرایند متداول استحصال پساب تصفیه خانه، راندمان کمتری را نشان داد. اگرچه هزینه های بهره برداری نیزار کم است، اما این سیستم ها به دلیل کارایی پایین با هدف استحصال به تنهایی، نمی توانند به عنوان جایگزین فرایند پیش تصفیه متداول انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون واحد استحصال پساب تصفیه خانه شهرک صنعتی در نظر گرفته شوند.