تاثیر نوسانات دما و بارندگی بر تولید گیاهان مرتعی در مراتع سبلان

تولید اولیه و سهم تولید هر یک از فرم های رویشی از مشخصه های کلیدی اکوسیستم های مرتعی می باشد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تغییرات بارندگی و دما بر مقدار تولید کل و فرم های رویشی گندمیان ، علفی ها و بوته ای ها در مراتع سبلان انجام گرفت. برای تعیین تولید اولیه سالیانه (در مرحله گلدهی کامل)، گونه های مختلف گیاهی با استفاده از روش قطع و توزین در سطح پلات های یک متر مربعی در ارتفاعات مختلف در سطح 6 تیپ گیاهی (جمعا 216 پلات) اندازه گیری شدند. طبقات بارندگی و متغیرهای دمایی با استفاده از داده های ایستگاه های هواشناسی و گرادیان های مربوطه تعیین شد. سپس با توجه به موقعیت هر یک از پلات های نمونه برداری شده متغیرهای اقلیمی ذکر شده برای هر پلات استخراج شد. همبستگی بین فرم های رویشی و تولید کل با متغیرهای بارندگی و دما با استفاده از روش رگرسیون چندگانه خطی به روش توام (Enter) در نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد تولید فرم های رویشی گندمیان (01/0P<)، علفی ها (01/0P<) و بوته ای ها (01/0P<) رابطه معنی داری با عوامل اقلیمی دارد، اما بین تولید کل با عوامل اقلیمی انتخاب شده رابطه معنی داری مشاهده نشد. نتایج همچنین نشان داد تولید گندمیان بیشتر از دو فرم رویشی دیگر تحت تاثیر عوامل اقلیمی قرار دارند و در طبقات مختلف دارای اختلاف معنی دار می باشند. تولید علفی ها نیز بیشتر از بوته ای ها تحت تاثیر عوامل اقلیمی انتخاب شده قرار دارند. نتایج این تحقیق می تواند در محاسبات تولید اولیه مناطق کوهستانی، تعادل بین عرضه و تقاضای علوفه، زیست توده، سلامت اکوسیستم، تعادل بوم شناختی و تثبیت کربن مورد استفاده قرار گیرد.