بررسی بیان ژن eps E و نقش اگزوپلی ساکارید باکتری Bacillus amyloliquefaciens در کنترل بیماری پاخوره گندم

باکتری های محرک رشد گیاهی پلی ساکاریدهای خارج سلولی به نام اگزوپلی ساکارید تولید می کنند که به صورت لایه کپسولی یا لعاب مانند اطراف باکتری احاطه، به زنده مانی و حفاظت از آن در تنش های زنده و غیرزنده محیطی در منطقه ریزوسفر کمک می نماید، که در این میان، Bacillus amyloliquefaciens از نظر تولید انواع پلیمرها و ترکیبات ضدمیکروبی، از قبل مطرح بوده است. یکی از مهم ترین بیماری های گندم پاخوره می باشدکه بر اثر قارچ var. tritici  Gaeumannomyces graminis ایجاد می شود. کنترل بیولوژیک این بیماری به توانایی کلنیزاسیون جمعیت باکتری در شرایط تنش های ریزوسفر بستگی دارد. در این تحقیق یکی از ژن های مهم در تولید پلیمر اگزوپلی ساکارید به نام ژن eps E در B. amyloliquefaciens ردیابی شد. به دنبال آن با بررسی بیان این ژن توسط تکنیک Real Time PCR نشان داده شد باکتری در تیمار مربوط به محیط کشت حاوی قندهای ساکارز و گلوکز در مقایسه با تیمار شاهد افزایش 60 برابری در بیان ژن eps E داشته است. به منظور بررسی اثر بازدارندگی اگزوپلی ساکارید، آغشته سازی بذر در حضور قارچ بیمارگر در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج  نشان داد که بازدارندگی از رشد قارچ عامل بیماری بین گیاهانی که بذرشان با باکتری به همراه اگزوپلی ساکارید با مقدار بیشینه (محیط کشت حاوی قند ساکارز وگلوکز) و باکتری با مقدار کمینه اگزوپلی ساکارید (محیط کشت Nutrient broth) تیمار شده بود، اختلاف معنی داری وجود داشت. میزان بازدارندگی بیماری در تیمار رقم باران به ترتیب 88 و 64 درصد و رقم اوحدی 88 و 56 درصد به ترتیب مربوط به محیط کشت حاوی EPS با مقدار بیشینه و محیط کشت NB (با مقدار کمینه EPS) بوده است. هم چنین، در بررسی های آزمایشگاهی نشان داده شد که باکتری B. amyloliquefaciens با توانایی بالا در تولید EPS اثر کنترلی قابل توجهی علیه بیماری پاخوره در مقایسه با تیمار محیط کشت NB داشته است.