طراحی الگوی هشداردهی در حسابرسی بر اساس تحلیل داده بنیاد

با توجه به نقش و اهمیت هشداردهی حسابرسی در کاهش رسوایی های مالی، هدف این پژوهش تدوین مدل هشداردهی حسابرسی با در نظر گرفتن ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. روش تحقیق از لحاظ هدف جزء تحقیقات توسعه ای، از جنبه جمع آوری داده ها جزء تحقیقات اکتشافی و از حیث روش شناسی اجرای کار کیفی است. بر اساس روش شناسی کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد، از طریق مصاحبه با 23 نقر از اعضای سازمان حسابرسی تا مرحله اشباع نظری (19 مصاحبه)، در سال 1399 که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند ادامه یافت که نهایتا مدل کیفی هشداردهی حسابرسی ارایه شد که دربردارنده شرایط علی، عوامل مداخله گر و بستر و همچنین راهبردهای مربوط به هشداردهی حسابرسی و پیامدهای هر یک است. برای به دست آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش اعتبارسنجی و زاویه بندی در پژوهش استفاده شد. نتایج در قالب مدل مفهومی که شامل، 7 مقوله برای شرایط علی، 5 مقوله در زمینه بستر، 8 مقوله برای شرایط مداخله گر، 3 مقوله برای راهبرد و 6 مقوله در زمینه پیامد مرتبط با پدیده هشداردهی حسابرسی شناسایی و ارایه شد. نتایج پژوهش حاکی از وجود نگرشی منفی نسبت به هشداردهی است. اعضای حرفه علاوه بر تاکید بر حمایت قانونی و توجه به ساختار اقتصادی و سازمانی، اعتقاد دارند که فرهنگ سازی و تشویق هشداردهندگان می تواند ترویج هشداردهی، شفاف سازی در محیط تجاری و افزایش اعتبار حرفه را در پی داشته باشد.