مرور نظام مند مطالعات مدیریت جهادی

اگرچه برای بسیاری از اندیشمندان مدیریت و مدیران دولتی، مفهوم مدیریت جهادی دارای ابهام بوده است، فراوانی بیش از 100 مطالعه در حوزه مدیریت جهادی در مدت کمتر از یک دهه، نشان از تمرکز و عزم پژوهشگران برای نظریه پردازی در خصوص این مفهوم را دارد. بااین حال، تاکنون صورت بندی جامعی از مطالعات این حوزه ارایه نشده است تا از رهگذر آن مولفه های کلیدی مدیریت جهادی احصا و تبیین شود. پژوهش حاضر با هدف مرور نظام مند مطالعات مدیریت جهادی انجام شد.

به منظور ارایه صورت بندی جامعی از مطالعات این حوزه، پژوهشگران از روش شناسی مطالعه ثانویه استفاده کردند که یکی از آن ها مرور نظام مند است. از میان 78 پژوهش بدون تکرار در بین پایگاه های داده ای معتبر ایران، تعداد 32 مورد به عنوان تحقیقات نهایی برای این پژوهش انتخاب شد که با موضوع پژوهش مرتبط هستند. ابزار گردآوری داده ها، مطالعات حوزه مدیریت جهادی و روش تجزیه وتحلیل داده ها نیز تحلیل محتوای کمی بوده است.

پنج مقوله اصلی پرتکرار در مقوله های مدیریت جهادی عبارت است از: تلاش مجاهدانه (18)، اعتقاد به غیب (15) مبارزه با دشمن (14)، توانمندسازی (14) و همکاری و همدلی (14). چهار مقوله پرتکرار در مقوله های مدیر جهادی عبارت است از: مشارکت جو (19)، شایسته سالار (17)، خودباور (16) و حضور در میدان عمل (16).

مطالعات مدیریت جهادی در فرایندی تکراری قرار گرفته اند و نتیجه جدیدی از آن ها حاصل نمی شود؛ بنابراین، نخست لازم بود تا تصویری از کل مطالعات این حوزه ارایه شود و سپس مسیر پژوهش های آینده این حوزه مشخص گردد.