تاثیر ویژگی های ساختاری جنگل بر برخی مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک در توده های جنگلی استان کردستان

ویژگی های ساختاری توده های جنگلی بر خاک جنگل تاثیر دارد. هدف این پژوهش بررسی تغییر برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی در رویشگاه های جنگلی بلوط با ساختار متفاوت در استان کردستان بود. چهار قطعه نمونه یک هکتاری (با ابعاد 100×100 متر) در رویشگاه های جنگلی بلوط شهرستان های بانه (دو رویشگاه)، مریوان و سروآباد (هر کدام یک رویشگاه) انتخاب و در هر قطعه نمونه، ویژگی های کمی و ساختاری درختان در این رویشگاه ها برداشت شد. سپس در هر قطعه نمونه یک هکتاری، هفت نمونه خاک از عمق 10-0 سانتی متری برداشت (در کل 28 نمونه) و متغیرهای فیزیکی- شیمیایی آنها اندازه گیری شد. از تحلیل مولفه های اصلی برای گروه بندی هفت مشخصه فیزیکی و شیمیایی خاک به عامل های آماری اصلی استفاده شد. نتایج آزمون تجزیه واریانس یکطرفه نشان دهنده اختلاف معنی دار ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک (غیر از نیتروژن و هدایت الکتریکی) در چهار رویشگاه است. نتایج نشان داد که رویشگاه های جنگلی با ساختار شاخه زاد جوان (با تراکم و درصد تاج پوشش بیشتر) سبب افزایش کربن آلی (15/3 درصد)، پتاسیم قابل جذب (37/5 میلی گرم بر کیلوگرم)، فسفر قابل جذب (5/10 میلی گرم بر کیلوگرم)، هدایت الکتریکی (483 دسی زیمنس بر متر) و رطوبت وزنی خاک (95/9 درصد) می شوند. نتایج تحلیل مولفه های اصلی نشان داد که مولفه های اول و دوم 27/90 درصد تغییرات رویشگاه ها را در بر می گیرند. با توجه به تاثیر مثبت توده های جنگلی با ساختار شاخه زاد جوان (همسال و ناهمسال) بر خاک جنگل، پیشنهاد می شود در توده های شاخه زاد با تراکم کمتر از 150 پایه در هکتار، اقدام احیا و توسعه جنگل شود.