آرایه های پیرنگ ساز» در داستان های کودک: با رویکرد نشانه شناسی

پیرنگ مجموعه ای از توالی حوادث داستان است در چارچوب نظام علی. درواقع، پیرنگ ماده داستانی شکل نیافته ای در ژرف ساخت روایت و مستقل از شیوه روایتگری و گشتارهای زبانی روساخت است. از منظر این پژوهش، آرایه ها دو گونه اند: روایی و پیرنگی. «آرایه روایی»، شگردی آوایی یا معنایی، مازاد بر پیرنگ، و برای غنی سازی زیبایی شناختی روایت است و اگر از روایت حذف شود، نظام علی پیرنگ و هسته مرکزی داستان مخدوش نمی شود. دوگان هر «آرایه روایی» یک «آرایه پیرنگی» است که از پیرنگ قابل حذف نیست. هدف پژوهش پیش رو معرفی نشانه شناختی آرایه های اخیر است که نه به عنوان شگردهایی صرفا زیبایی شناختی بلکه به عنوان سازه هایی پیرنگ ساز در داستان های کودک -در تناظر با آرایه های ادبی- قرار دارند. مسئله پژوهش چگونگی بازتاب نشانه شناختی آرایه ها در ژرف ساخت داستان ها و منظومه های روایی کودک است. در همین راستا، این پژوهش ابتدا الگوی سه وجهی نشانه شناسی پرس مبتنی بر «بازنمون، تفسیر، موضوع» را توصیف، سپس  با رویکردی تحلیلی توصیفی تعریف آرایه های ادبی را به تعریف نشانه شناختی دوگان پیرنگ سازش گسترش می دهد. پژوهش حاضر برای نخستین بار به کارکرد روایت شناختی و  غیربلاغی علم بدیع توجه می کند. ازآنجاکه دسته بندی های شعرمحور سنتی آرایه ها، بسندگی لازم را برای تحلیل متون روایی ندارند، بنابراین پژوهش های روایت محور در زمینه آرایه ها از ضرورت های نقد ادبی به شمار می آیند.