نقش مشارکت مشتریان در ایجاد ارزش اقتصادی و اجتماعی در اکوسیستم کسب‏وکار گردشگری مورد مطالعه: مشتریان شرکت‏های فعال حوزه گردشگری

امروزه تمرکز راهبردی بنگاه‏ها از دیدگاه عملکرد انفرادی به توسعه راهبرد مبتنی بر اکوسیستم کسب‏وکار تغییر یافته است. اکوسیستم کسب‏وکار به سیستم‏های وابسته متقابلی اشاره دارد که توسط پایه‏هایی از اعضای اکوسیستم مانند مشتریان، تامین‏کنندگان، شرکا و دیگر ذی‏نفعان به هم پیوسته است. در میان اعضای اکوسیستم‏های کسب‏وکار، این مطالعه بر روی مشتریان و اثرگذاری مشارکت مشتری در ایجاد ارزش اقتصادی و اجتماعی در اکوسیستم کسب‏وکار، در راستای پایداری اکوسیستم کسب‏ وکار، تمرکز دارد. یکی از صنایع روبه‏ رشد در کشورهای درحال توسعه صنعت گردشگری است که اهمیت بسزایی در تحولات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشورها به‏ ویژه ایران دارد و گردشگران نقش مهمی در تداوم گردشگری و آینده این صنعت ایفا می‏کنند. به این منظور، نقش کلیه مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور در هم ‏آفرینی ارزش در اکوسیستم کسب‏ و کار بررسی شده است. این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع پژوهش‏های هم‏بستگی و بر اساس هدف از نوع پژوهش‏های کاربردی و بر اساس روش اجرا و جمع‏ آوری اطلاعات، پیمایشی است. با توجه به نامحدودبودن جامعه پژوهش، تعداد چهارصد نفر از مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور برای نمونه انتخاب شدند و روش نمونه‏ گیری غیرتصادفی در دسترس بوده است. اطلاعات لازم به دو روش کتابخانه‏ ای و پیمایشی گردآوری شده است و ابزار اصلی گردآوری اطلاعات پرسش‏نامه بوده است. داده‏ های به‏ دست‏ آمده از پرسش‏نامه‏ ها با فنون آماری توصیفی و استنباطی به‏ وسیله نرم ‏افزار اس پی اس اس و پی ال اس تجزیه و تحلیل شده است. نتایج به‏ دست‏ آمده نشان‏ دهنده اثر مثبت و معنادار مشارکت مشتریان در ایجاد ارزش اقتصادی و ایجاد ارزش اجتماعی در اکوسیستم کسب‏ وکار است. انگیزش و عوامل جامعه‏ شناختی نیز دو محرک اثرگذار در میزان مشارکت مشتریان شناخته شده ‏اند. همچنین، متغیرهای فرعی مانند جنسیت، استان مشتریان و تعداد دفعات مراجعه به آژانس ‏های گردشگری در بازه زمانی یک سال، در برخی از روابط اصلی پژوهش اثر تعدیل‏ کنندگی داشته است.