رویکرد علامه مجلسی در شناخت آسیب تقیه در احادیث بحار الانوار

علامه مجلسی به عنوان یکی از علمای بزرگ شیعه دارای نظریاتی درباره مباحث آسیب‏شناسی احادیث است که مشخص کردن روش و معیارهای ایشان کمک بسیاری در شناخت بهتر و تشخیص روایات تقیه ‏ای دارد. شناخت روایات تقیه‏ ای از آنجا ضرورت دارد که روایات ائمه: از منابع احکام است و عدم شناخت آن‏ها موجب ایجاد تعارض و اختلاف در بین روایات می‏شود. جریان سیاسی و اختلاف سطح فهم شیعیان و جریان غلو از زمینه ‏های ایجاد روایات تقیه‏ ای از دید علامه مجلسی هستند. شیوه پرداختن علامه مجلسی به روایات تقیه ‏ای با جمع ‏آوری و تحلیل شرح‏های ایشان در ذیل روایت‏هایی که به تقیه‏ ای بودن آن‏ها اشاره کرده، قابل فهم و دستیابی است. با بررسی و تحلیل بیانات علامه می‏توان مهم‏ترین معیارهای شناسایی روایات تقیه‏ای و نشانه ‏های این دست روایات را از دید ایشان مشخص کرد. از جمله مهم‏ترین مبانی علامه عبارت ‏اند از: معیار اعتقادی، همراهی با مخالفان، اهل کتاب، مذاهب و تفکرات اسلامی، مخالفت با قول مشهور و ترس از طعنه، توبیخ و بدگویی را نام برد. سکوت هنگام پاسخ دادن، عدم اصرار به نهی کردن و پرسش مخالفین از ایمه: نیز از مهم‏ترین نشانه‏های روایات تقیه‏ای از دید علامه مجلسی است.