ارزیابی اثرات آبیاری با چای کمپوست نوآورانه از پسماند غذایی بر روی برخی صفات گوجه فرنگی

پسماند و ضایعات واحدهای صنعتی غذا و عدم مدیریت آنها یکی از چالش های عصر حاضر و یکی از عوامل ایجاد گازهای گلخانه ای و پدیده گرمایش زمین است. تبدیل پسماندهای آلی با بهره گیری از فناوری های زیستی کارآمد، گسترده و ارزان، نظیر تبدیل آنها به ورمی کمپوست و در نهایت فراوری آن به کمپوست مایع و چای کمپوست، می تواند از هدر رفت منابع زیستی جلوگیری و به کاهش ردپای کربن منجر گردد. این کودهای آلی به عنوان بهبود دهنده های آلی خاک، در ارتقاء حاصلخیزی خاک، افزایش کارایی تولید محصولات کشاورزی، حفاظت از منابع خاک و سلامت جامعه نقش مهمی را ایفا می نمایند.

در این مطالعه، پسماند آلی پیش طبخ آشپزخانه صنعتی واحد علوم و تحقیقات با ترکیبی از ورمی کمپوست، جلبک دریایی، ملاس و هیومیک اسید به بهبود دهنده چای کمپوست تبدیل شد. با هدف امکان تغذیه با چای کمپوست بجای رژیم تغذیه ای کود شیمیایی، مطالعات گلخانه ای جهت مقایسه اثر تیمارهای آزمایشی در سطوح آبیاری با چای کمپوست 25، 50 و 100 درصد و کود شیمیایی حاوی نیترات کلسیم، سولفات پتاسیم و کود 10-52-10 بر روی صفات رویشی و بیوشیمیایی گوجه فرنگی رقم کارون در شش تکرار انجام گرفت.

نتایج نشان داد که آبیاری با چای کمپوست صددرصد و کوددهی شیمیایی در صفات مورد مطالعه اندام هوایی و ریشه با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشته و دارای بالاترین تاثیر نسبت به سایر تیمارها بودند. چای کمپوست صددرصد بر صفات تعداد برگ (66 قطعه)، ارتفاع بوته (8/29 میلی متر)، طول (660 میلی متر) و وزن تر ریشه (84/29 میلی گرم) بیشترین تاثیر را داشت. بیشترین تعداد خوشه گل (94/8 خوشه)، قطر ریشه (94/8 میلی متر)، آنزیم پراکسیداز (µmol mg-1 protein min-1  5/3)، کلروفیل a (mg g-1 FM 44/14) و کل (mg g-1 FM 91/19) متعلق به چای کمپوست 25 درصد بود.

نتایج نشان داد تیمارهای 25 و 100 درصد چای کمپوست در مقایسه با کود شیمیایی بر اکثر صفات مورد مطالعه اثر مثبت و یکسانی داشتند لذا آبیاری با چای کمپوست می تواند میزان مصرف کود شیمیایی در زراعت گوجه فرنگی را کاهش و منابع خاک را حفاظت کند.