بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی ترکیبات طبیعی موجود در اسانس و عصاره گیاه دارویی .Epilobium hirsutum L به روش های مختلف کروماتوگرافی و طیف سنجی

جنسEpilobium  در طب سنتی دارای خواص دارویی ضد التهابی، ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد توموری، ضد درد و ضد آندروژنیک می باشد. در این تحقیق اندام های هوایی گونه بید علفی کرکی Epilobium hirsutum L. در مرحله گلدهی از ارتفاعات البرز مرکزی استان مازندران، بین سیاه بیشه و پل زنگوله در تاریخ 28 تیرماه 1396 جمع آوری و از نظر ترکیبات موثره فرار در اسانس و ترکیبات طبیعی موجود در عصاره مورد بررسی فیتوشیمیایی قرار گرفت. اسانس این گیاه به روش تقطیر با آب با ستفاده از دستگاه کلونجر استخراج و توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف سنج جرمی (GC-MS) مورد ارزیابی کیفی و کمی قرار گرفت. نتایج نشان داد در اسانس این گیاه عمده ترین ترکیبات مربوط به آلفا- پینن با مقدار 65/21 درصد، دلتا-کادینن (29/15 درصد) و 1و8- سینیول (24/12 درصد) بوده است. ترپن های هیدروکربنی بیشترین غلظت را در روغن اسانسی این گیاه به خود اختصاص داده بودند. ترکیب طبیعی موجود در عصاره گیاه E. hirsutum توسط تکنیک های کروماتوگرافی ستونی، صفحه ای و لایه نازک (TLC) خالص سازی و در نتیجه یک ترکیب طبیعی به نام اپی گالو کاتچین گالات از عصاره این گیاه استخراج و توسط تکنیک های طیف سنجی C-NMR13، H-NMR1 و DEPT شناسایی و تعیین ساختار مولکولی شد. عصاره گیاه، به روش خیساندن در حلال استخراج و از لحاظ وجود ترکیبات فلاونوییدی (روش شینودا)، تاننی (معرف فریک کلراید)، آلکالوییدی (تست مایر)، گلیکوزیدی (روش کلر کیلیانی) و ساپونینی (روش فورث) مورد بررسی فیتوشیمیایی قرار گرفت. درنتیجه وجود ترکیبات طبیعی فلاونوییدی (ایجاد رنگ قرمز)، آلکالوییدی (تشکیل رسوب زرد)، کاتکول تانن ها (رنگ سبز تیره)، ساپونین (لایه کفی پایدار) و گلیکوزیدی (ایجاد لایه سبز-آبی) در عصاره این گیاه اثبات شد.