ساقی باذل، سبک و مضمون ساقی نامه باذل مشهدی در حمله حیدری

ساقی نامه از انواع شعر غنایی است که شاعر با مخاطب قرار دادن ساقی، مضامینی را در بی اعتباری دنیا، جفای روزگار، غنیمت شمردن فرصت و پند و اندرز و حکمت بیان میکند. باذل مشهدی که در قرن دوازدهم به تقلید از شاهنامه فردوسی، زندگی و جنگهای پیامبر (ص) و رشادتهای علی (ع) را در منظومه حمله حیدری به نظم در آورده است، در شروع و تلاقی داستانها، ابیاتی در قالب مثنوی و بحر متقارب (دو ویژگی ساقی نامه) سروده است. در این مقاله تلاش شده است تا با تامل و بررسی ابیات این منظومه، به این سوال پاسخ داده شود که: سبک ساقی نامه باذل چیست و الگوبرداری از شاعران گذشته و شگردهای وی در به کارگیری و بهره مندی از این ساقی نامه ها چگونه است؟ ساختار نحوی کلام باذل در این ساقی نامه ها آمیزه ای از زبان حماسی و غنایی است که زبان حماسی فردوسی، تعلیمی سعدی و غنایی نظامی و عامیانه سبک هندی را تداعی میکند. لغات و ترکیبها بیشتر غنایی است. اندیشه های بلند و مضامین حکمت-آمیز رگه های تفکر ساقی نامه های او را میسازد. از جهت ادبیت کلام نیز مختصات سبک فردی باذل بر پایه تقلید استوار است اما تعابیر و ترکیباتی نونیز ابداع کرده است.