تفسیر معماری خانه های درونگرای ایرانی بر مبنای منظر ذهنی در روایت زندگی (با تاکید بر رستاخیز خاطره و تئوری موبیوس)

خوانش روایت زندگی با تاکید بر رستاخیز خاطره، روشی برای شناخت معماری گذشته از منظر ذهن می باشد. در این پژوهش معماری خانه های درونگرای ایرانی با انطباق طرح ذهنیت و تیوری موبیوس تفسیر شده است. مفهوم خانه، به عنوان نقطه آغاز حرکت و پناهگاهی گشوده به دنیا تعریف می گردد. با آغاز جریان زندگی، ذهن در پی کشف معنا، از مرکز و عرصه درونی خانه به جهان پیرامون نگریسته، و با گذار از درون به برون، پس از دوری کامل به نقطه آغاز، همان خانه خویشتن بازمی گردد و همچون سطح موبیوس با قابلیت لایه لایه شدن، در حین انسجام در فضا، بعد می یابد. ماهیت نوار موبیوس در داشتن لایه هایی به هم پیوسته بوده که مسیر درون و برون را به صورت همزمان طی میکند. انطباق فلسفی ماهیت این نوار با لایه های پنهان ذهن، معرف توان انسان در واژگونی چشم اندازها و نگاه به جهان از منظر وجودی دنیای درون است. پرسش اصلی پژوهش، بر چگونگی تفسیر معماری بر مبنای طرح ذهنیت تاکید دارد. هدف از ارایه روش شناسی شناخت و ابراز ذات معماری خانه، رودررو شدن با عمیق ترین لایه های وجود و فراگیری دوباره زبانی است که از یاد برده ایم. راهبرد کیفی این پژوهش، به روش اکتشافی- تفسیری، در پی اطلاعات دست اولی در باب «واقعیت بینابین» در فضای تهی خانه و نقش آن در برانگیختن لایه های پنهان ذهن بوده و با خوانش روایت زندگی به تفسیر نوع نگاه درون و برون می پردازد. بهره گیری از روش تفسیر کیفی روایت، با اتکا به چشم اندازهای پدیدارشناسانه و تجربه زیسته به تفسیر معنای فضای معماری با درون مایه حس مکان پرداخته است. این شیوه تفسیر به جای روابط فیزیکی، بر ساختار زندگی در معماری تاکید داشته و موضوع ذهنیت مبنای شناخت قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که خوانش روایت زندگی در خانه های درونگرای ایرانی، روشی برای تفسیر معماری بوده و دستیابی به این شیوه شناخت با گذار از مسیری رخ می دهد که چون پدیده موبیوس از درون خویشتن عبور می کند. ارایه روشی برای تفسیر منظر ذهن و ساختار زندگی در معماری از طریق «معرفت شناسی مفهوم خانه»، «کشف احوال درونی ساکنین» و «گذار به مرتبه دیگر هستی» ممکن می شود. نهایت این مسیر جایی است که در آن فرد به معرفت دنیای درون - نگاه درون به درون- یا «پدیدار آیینه» دست یابد. هدایت  مسیر ذهنیت از درون به درون، منجر به بالا بردن توان آدمی در امر شناخت و بازگشت به خویشتن خویش خواهد شد.