اثرات زیرکشندگی سه حشره کش روی پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum

سم شناسی دموگرافیک بهترین روش جهت ارزیابی اثرات کلی آفت کش ها روی یک جمعیت دشمن طبیعی آفت است. در این پژوهش، اثرات کشنده و زیرکشنده حشره کش های ایمیداکلوپرید، پای متروزین و دایابون®روی جمعیت جنسی زنبور Lysiphlebus fabarum در مراحل لاروی، شفیرگی و بالغ پارازیتویید، در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. سمیت حشره کش ها روی مراحل نابالغ پارازیتویید با روش غوطه ور سازی برگ های حاوی شته های  Aphis fabaeپارازیته شده، ارزیابی شد. حشره کش ها درصد ظهور حشرات کامل زنبور از شته های پارازیته تیمار شده (حاوی مرحله لاروی پارازیتویید) با غلظت توصیه شده مزرعه ای را کاهش دادند. ایمیداکلوپرید سمیت بیشتری روی مرحله شفیرگی پارازیتویید نسبت به دایابون و پای متروزین داشت. سمیت ایمیداکلوپرید روی حشرات کامل به طور معنی داری بیشتر از پای متروزین بود. دایابون® فاقد اثر باقیمانده روی حشرات کامل بود. برای بررسی اثر زیرکشنده سه حشره کش روی پراسنجه های جدول زندگی L. fabarum، غلظت هایی که 25 درصد تلفات ایجاد کردند، برای تیمارهای مراحل لاروی و بالغ و غلظت توصیه شده مزرعه ای برای تیمار مرحله شفیرگی استفاده شدند. طول عمر، باروری، طول دوره تخمریزی، نسبت جنسی و برخی پراسنجه های جدول زندگی (r، λ، R0) پارازیتوییدهای تیمار شده با ایمیداکلوپرید در مراحل لاروی، شفیرگی و بالغ نسبت به سایر حشره کش ها به طور منفی و معنی داری تحت تاثیر قرار گرفت. مقادیر نرخ ذاتی رشد جمعیت (r) در تیمار ایمیداکلوپرید 01/0 ± 2035/0، 01/0 ± 2240/0 و 01/0 ± 2273/0 (روز-1) و در شاهد 01/0 ± 2635/0، 01/0 ± 2759/0 و 01/0 ± 2687/0 (روز-1) به ترتیب در مراحل لاروی، شفیرگی و بالغ پارازیتویید بود. طبق نتایج به دست آمده، حشره کش های پای متروزین و دایابون® می توانند درتلفیق با زنبور L. fabarum برای کنترل شته A. fabae مورد استفاده قرار گیرند.