بررسی روند تولید و تغییرات کیفی آب در استخرهای دو منظوره کشاورزی و پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در منطقه سیستان

مهمترین عوامل موثر بر کیفیت آب، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی آن است. با توجه به اینکه چگونگی کیفیت آب، یکی از عوامل اصلی وتاثیرگذار در آبزی‏پروری محسوب می شود، در این پژوهش روند رشد ماهی و تغییرات کیفیت آب در استخرهای دومنظوره پرورش ماهی قزل آلا در منطقه سیستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور زیست سنجی ماهیان و سنجش شرایط کیفی آب به ترتیب با نمونه برداری ماهیان و آب، از پنج استخر در شهرستان های زابل، زهک، نیمروز، هامون، هیرمند انجام شد. نمونه برداری ها با فواصل یک ماهه و از آذرماه لغایت فروردین ماه (همزمان با دوره پرورش) از کلیه استخرها انجام گردید. بیشترین و کمترین میزان تولید به ترتیب مربوط به استخر های هامون (44/1039 کیلوگرم) و زهک (913 کیلو گرم) می باشد. بیشترین طول و وزن نهایی ماهیان نیز در استخر هامون با 3/26 سانتی متر و 366 گرم به ثبت رسید. شاخص های کیفی آب شامل: دمای آب، اکسیژن محلول، pH، شوری، شفافیت، هدایت الکتریکی، سختی، قلیاییت، نیتریت، آمونیاک، سولفات، دی اکسید کربن، فسفات و نیترات در طول دوره آزمایش اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان اکسیژن محلول بین 76/7 تا 34/8 میلی گرم در لیتر، فسفات و نیترات به ترتیب بین 4/0تا 6/1 و 4/0 تا 9/1 میلی گرم در لیتر، EC بین 95/1 تا 5/5 میلی موس بر سانتی متر و pH نیز بین 5/7 تا 93/7 متغیر است. این نتایج نشان داد که تغییرات دمایی آب، به عنوان مهمترین عامل محدودیت پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در این منطقه، در فصول سرد سال در دامنه بهینه برای پرورش این ماهی قرار دارد و در استخرهای مختلف منطقه سیستان عامل محدودیت پرورش محسوب نمی شود. تغییرات دمای آب در دوره پرورش در این مناطق بین24/15-78/14 متغییر بود. سایر شاخص های کیفی آب نیز در دامنه بهینه برای پرورش این ماهی قرار داشتند و تغییرات زیادی در استخر های این منطقه مشاهده نشد.