بازتاب مفهوم کارناوالی باختین در نمایش های تخت حوضی
میخاییل باختین معتقد است کارناوال ها جشن هایی هستند که در آنها جامعه به شکلی موقت از نظام صلب موجود رها می شود و لذت و خنده کارناوالی را تجربه می کند و پس از کارناوال جامعه دوباره به نظام قطعی خود باز می گردد. او در تبیین نظریه کارناوالی خود به چهار مقوله اشاره می کند: 1-ارتباط آزاد و صمیمی میان مردم 2-عرف شکنی 3-آمیزش ناهمگون کارناوالی و 4-قدسیت زدایی. باختین «تاجگذاری و خلع سلطنت ریشخندآمیز پادشاه کارناوال» را نیز به این مقولات می افزاید. مفهوم کارناوالی باختین در نمایش های شادی آور تخت حوضی در ایران که در جشن ها اجرا می شدند وجود دارد. مشارکت عمومی طبقات مختلف جامعه در یک مکان و زمان مشخص، شادخواری و شادنوشی، خنده جمعی، شوخی های عرف شکن و بی پرده، جهان وارونه شده و تغییر جایگاه ارباب و نوکر (سلطان، حاجی و ملا در برابر سیاه) از جمله موارد قابل انطباق در تخت حوضی ها هستند. تمام این موارد موقتی هستند و پس از اتمام جشن، جامعه دوباره به نظام خود بازمی گردد و در این فرایند، نظام جامعه تثبیت می شود. باختین درواقع امکان قرایت همزمان رهایی بخش و متصلب از نمایش های شادی آور تخت-حوضی را برای ما فراهم می کند. به این معنا، تخت حوضی در عین آنکه می تواند ضامن تداوم وضع موجود و در خدمت قدرتمندان باشد، سلاح طبقات محروم در مقابله با نظم موجود و مظهر مقاومت آنها نیز هست.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.