مطالعه سازهای زهی-کمانی(آرشه ای) در عصر صفویان و گورکانیان با نگاهی بر نگارگری

تعاملات فرهنگی میان دو کشور هند و ایران در دوران دو امپراطوری بزرگ و قدرتمند صفویه و گورکانی بالطبع بر گسترش سازها نیز تاثیر گذاشت. سازهای زهی-کمانی که دسته بزرگی از سازهای زهی هستند، از دیرباز در ایران و هندوستان مورد استفاده بوده اند، این گروه از سازها حضوری پررنگ در نگاره های ایران و هند در این عصر داشته و تنوع ساختاری و به تبع گستردگی صوتی آنها را می توان از مجالسی که در آنها به تصویر درآمده اند پیگیری کرد. در این پژوهش که با روش تطبیقی-تحلیلی انجام گرفته، سعی بر آن است که با استفاده از نمونه های تصویری در دو مکتب هند و ایران به بررسی انواع این سازها از نظر ساختار، نحوه استفاده، مجالس مورد استفاده و سازهای همراهی کننده آنها پرداخته و به این سوال اساسی پاسخ داده شود که مهاجرت هنرمندان و موسیقیدانان ایران به هندوستان، چه تاثیری در نحوه و تنوع استفاده از سازهای زهی-کمانی در مجالس مختلف ایجاد کرده است؟ و در روند پژوهش از روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای-اسنادی استفاده شده است. با توجه به آثار بررسی شده شاید بتوان اینگونه گفت که تاثیر هنر ایران و حضور سازهای زهی-کمانی مشترک در نگاره های نیمه اول دوران مغول کبیر در هند، بسیار پررنگتر از نیمه دوم آن بوده است.