بررسی روایی و پایایی پرسشنامه رفتارهای مرتبط با سلامت و ارتباط آن با وضعیت اضافه وزن و چاقی در سالمندان ساکن جامعه غرب استان غرب مازندران در سال 1399

اضافه وزن و چاقی یکی از مشکلات اساسی امروزه افراد در دوران سالمندی می باشد. این مطالعه با اهداف توسعه و تعیین اعتبار و پایایی پرسشنامه رفتارهای سلامت و تعیین میزان شیوع و عوامل خطر اضافه وزن و چاقی در سالمندان ساکن جامعه غرب استان مازندران انجام شد.

این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1399 با روش نمونه گیری خوشه ای بر روی 1004 نفر سالمند غرب استان مازندران انجام شد. داده ها با پرسشنامه های مشخصات فردی و رفتارهای سلامت  که روایی صوری، محتوا، سازه، همگرا  و واگرا و پایایی آن بررسی شد و همچنین شاخص های آنتروپومتریک جمع آوری گردید. برای بررسی روایی سازه از تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی با نرم افزارهای SPSS26 و AMOS24 استفاده شده است. همچنین آزمون های کای دو، دقیق فیشر، آنالیز واریانس، t مستقل و رگرسیون چندگانه جهت تجزیه و تحلیل استفاده شد.

پرسشنامه رفتارهای سلامت در سالمندان ساکن جامعه ایران از روایی صوری و محتوا و پایایی (901/0r=) قابل قبولی برخوردار است. میزان شیوع اضافه وزن و چاقی در سالمندان به ترتیب 1/25 درصد و 9/14 درصد  بود. بیشترین رفتار سلامت موثر در اضافه وزن و چاقی در سالمندان زن و مرد به ترتیب با میانگین 53/6±18/20 و 41/6±57/18 مربوط به بعد فعالیت فیزیکی/ ورزش بود. در افراد باز نشسته و افراد استفاده کننده از داروهای فشار خون، مقدار اضافه وزن و چاقی نسبت به سایر گروه ها بیشتر بود.

می توان از پرسشنامه رفتارهای سلامت برای سنجش رفتارهای سلامت موثر بر اضافه وزن و چاقی در سالمندان استفاده نمود. به دلیل شیوع اضافه وزن در سالمندان، اجرای برنامه های  هدفمند آموزشی جهت  مدیریت وزن و اصلاح سبک زندگی بویژه در ابعاد تغذیه و فعالیت های ورزشی توصیه  می گردد.