بهبود اثرات منفی استرس فیزیولوژیکی بر منی منجمد-یخگشایی، با تغذیه سلنیوم آلی در خروس راس 308

مطالعه حاضر در قالب طرح فاکتوریل 2×2 بمنظور بررسی تاثیر استرس (با تجویز و یا بدون تجویز دگزامتازون) و تغذیه سلنیوم (با و بدون مکمل سازی جیره ای) بر کیفیت اسپرم منجمد-یخ گشایی شده در پرندگان نر مادر گوشتی انجام شد. تعداد 24 قطعه خروس مادر گوشتی با سن 28 هفته بطور تصادفی به 4 تیمار (فاکتوریل 2×2) و6پرنده در هر تیمار تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از 1) جیره پایه ای بدون مکمل سازی سلنیوم و تزریق محلول سرم فیزیولوژیکی (CON)، 2) جیره پایه با تزریق دگزامتازون(4 میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن، یک روز در میان برای مدت یک هفته)(DEX)، 3) بدون تزریق دگزامتازون و جیره پایه مکمل شده با 3/0 میلی گرم سلنیوم آلی از منبع سلپلکس در کیلوگرم خوراک (Sel-Plex) و 4) تجویز دگزامتازون و جیره پایه مکمل شده با 3/0 میلی گرم سلنیوم آلی از منبع سلپلکس در کیلوگرم خوراک (Sel-Plex+Dex). نمونه های اسپرم از پرندگان جمع آوری شد. تحرک کل و پیش رونده، پیوستگی غشای پلاسمایی، زنده مانی، غلظت مالون دی آلدهید و فرآسنجه های آنتی اکسیدانی در اسپرم تازه و منجمد-یخ گشایی شده ارزیابی شدند. علی رغم تاثیرات متقابل غیرمعنی دار، آنالیز فاکتوریل اثرات ساده معنی داری را از فاکتورهای آزمایشی در بررسی فرآسنجه های مختلف آزمایشی در اسپرم تازه و منجمد شده نشان داد(05/0>p). نتایج نشان داد که تحرک کل و پیش رونده، پیوستگی غشای پلاسمایی و زنده مانی در گروه دگزامتازون پایین تر از سایرین بود(05/0>p). از طرف دیگر غلظت مالون دی آلدهید در گروه مذکور نسبت به گروه های دیگر بالاتر بوده (05/0>p) و علاوه بر این که ظرفیت کل آنتی اکسیدانی، غلظت گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز در گروه دگزامتازون پایین تر از سایر تیمارها بود(05/0>p). نتایج نشان داد که مصرف سلنیوم در گروه دریافت کننده دگزامتازون فراسنجه های مختلف را در اسپرم تازه و منجمد-یخ گشایی شده بهبود داد؛ اما بهترین نتایج در گروه Sel-Plex مشاهده شد(05/0>p). بنابراین تجویز سلنیوم در جیره خروس های بدون تزریق دگزامتازون تحرک کل و پیش رونده، پیوستگی غشای پلاسمایی، زنده مانی، غلظت مالون دی آلدهید، گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل را در اسپرم پس از انجماد بهبود داد. بطور کلی نتیجه گیری می شود که استفاده شکل آلی سلنیوم در خوراک خروس های تحت استرس فیزیولوژیک ویا بدون استرس فرآسنجه های حرکتی و آنتی اکسیدانی را در اسپرم های تازه و منجمد-یخ گشایی شده بهبود می دهد.