واکاوی شرایط آکوستیکی مساجد تاریخی تبریز از منظر گونه بندی حجمی و فرمی

صدا یکی از عوامل مهم در ایجاد حس مطلوب در یک مسجد است و می تواند به عنوان واسطه ای حسی برای برقراری ارتباط روحی با خدا باشد. از سویی دیگر فاکتورهای معمارانه متعددی بر کیفیت آکوستیک تاثیر می گذارند و لذا می توان صدا را عامل ارتباط دهنده معماری به عملکرد مسجد دانست. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی شرایط آکوستیکی کاربری مسجد، دو حالت ایستاده و نشسته را به منظور شبیه سازی حالات نمازگذار اندازه گیری میدانی نموده است. فرم و حجم دو پارامتر معماری مدنظر و نوفه زمینه[i]</sup>، زمان واخنش[ii]</sup> و تراز فشار صدا[iii]</sup> سه متغیر آکوستیکی مطالعه بوده و 15 مسجد تاریخی تبریز در 4 رده حجمی و 5 دسته فرمی مورد آزمون قرار گرفته اند. استناد مطالعه استاندارد [iv]</sup>3382 بوده و سنجش ها با تجهیزات شرکت B&K و دوربین صوتی انجام یافته است. نتایج پژوهش نشان می دهد دسته بندی فرمی مورد نظر مطالعه تاثیر چندانی در وضعیت آکوستیکی ایجاد نمی کند و عمده تفاوت ها ناشی از تغییرات حجمی است. همین امر وجود شناسه صوتی مشخصی را برای مساجد تاریخی در تبریز به اثبات می ر ساند که منبعث از ساختار اجرایی مصالح است. نمونه ها عناصر ساختاری مشترکی همچون قوس ها، جداره های برآمده، گوشه سازی ها، تزییناتی چون کاربندی، سطح ستون ها و... با مصالح یکسان دارا هستند که با پخش و پراکنش صدا سبب ایجاد بازخوردهای آکوستیکی مشابه می شوند.