پویایی تغییرات زیستگاهی دوزیستان ساکن رشته کوه های زاگرس (ایران) در شرایط تغییر اقلیم

در حال حاضر تغییر اقلیم به عنوان تهدیدی جدی برای بسیاری از گونه ها و در نتیجه یکی از مهم ترین عوامل از بین رفتن تنوع زیستی در جهان تلقی می شود و درک چگونگی پاسخ گونه ها به تغییرات اقلیمی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در میان گروه های جانوری، دوزیستان به دلیل عدم توانایی در جابجایی مسافت های زیاد، از حساس ترین گروه های مهره داران در برابر تغییرات اقلیمی شناخته شده اند و گونه های زیستگاه های کوهستانی بیشتر از سایر گونه ها با فشارهای تغییر اقلیم مواجه هستند. از این رو در این مطالعه به بررسی پتانسیل پراکنش فعلی پنج گونه از دوزیستان ساکن رشته کوه های زاگرس و واکنش آن ها نسبت به تغییرات اقلیم در سال 2070 پرداخته شد. برای این منظور از یک رویکرد گروهی برای مدل سازی پراکنش گونه ای با هدف برآورد میزان خطرات از دست دادن پتانسیل های زیستگاهی مطلوب در صورت بروز تغییر اقلیم استفاده شد. همچنین برای برآورد مساحت زیستگاه های مطلوب در شرایط تغییر اقلیم، محاسبات مربوط به تغییرات مساحت زیستگاه ها برای هر یک از گونه ها انجام شد. پیش بینی ها نشان داد دو گونه نیوت آذربایجانی (Neurergus crocatus) و نیوت خال زرد (Neurergus derjugini) به ترتیب نسبت به تغییر اقلیم بیشترین واکنش منفی را نشان داده و انقباض محدوده پراکنش آن ها قابل وقوع است. رفتار جابجایی زیستگاه در برابر تغییرات جدید برای دو گونه وزغ بی گوش لرستانی (Bufotes luristanicus) و سمندر آتشین (Salamandra infraimmaculata semenovi) قابل پیش بینی است. با توجه به سرعت تغییرات اقلیمی در محدوده رشته کوه زاگرس مطالعه حاضر گامی در جهت شناسایی پویایی تغییرات زیستگاهی دوزیستان در این منطقه کوهستانی و مقابله با این چالش است.