تحلیل رابطه های نهاد-سودمندان برای حکمرانی شبکه یی آب در پایین دست آبخیز رود کر

آب یکی از مهم ترین رکن های وجود زندگی در جامعه های طبیعی و انسانی است. گسترش جامعه های انسانی در نظام های طبیعی و از میان رفتن تعادل تولید و عرضه ی آب در آبخیزها برای پاسخ دادن به تقاضای نیاز آبی آن ها باعث تبدیل شدن زبان مفاهمه در بخش آب به زبان مخاصمه شده است. اگرچه اهمیت آب و نیاز روزافزون به آن موجب تلاش جامعه برای بهره برداری از اندوخته های دست رس آب می شود، درک متقابل و احترام به حقوق دیگر سودمندان ایجاب می کند که سودبران این اندوخته ها به بهره برداری مشترک و رعایت حقوق یک دیگر نیز توجه داشته باشند. پژوهش های گسترده یی توانایی جامعه ها و تشکل های محلی را برای بهره برداری پایدار از اندوخته های مشترک نشان داده است، و نشان داده است که چگونه گروه های محلی می توانند با اتکا به توانایی های خود از تخریب این اندوخته ها جلوگیری کنند. در این پژوهش برای بررسی توانایی جامعه های محلی در ایجاد تغییر در وضعیت حکمرانی آب در پایین دست آبخیز رود کر، از روش تحلیل شبکه ی اجتماعی و کاربرد آن بهره گرفته شد. شاخص های تراز کلان شبکه ی اجتماعی، شاخص تراکم و شاخص تمرکز شبکه به کاربرده شد. نتیجه های تحلیل شبکه ی اجتماعی جامعه ی محلی روستای معزآباد گورگیر نشان داد که سرمایه ی اجتماعی فراوانی در پیوند اعتماد و مشارکت در این روستا است. از طرفی نتیجه های تحلیل شبکه در تراز سازمانی نیز اندازه ی کم همکاری و هم آهنگی، و تمرکز زیاد قدرت (وضعیت حکمرانی متمرکز) نشان داد. با یکی کردن شبکه ی جامعه ی محلی و شبکه ی سازمانی، تمرکز به اندازه ی 31 % کاهش یافت، و باعث تغییر وضعیت حکمرانی به وضعیت چندپاره شد، اما به دلیل نبود رابطه های مناسب در میان سازمان ها و جامعه ی محلی، اندازه ی همکاری هنوز کم بود. بنابراین برای رسیدن به وضعیت حکمرانی چندمرکزی، افزایش رابطه های میان سازمان ها و جامعه های محلی بر پایه ی رابطه های همکارانه و مشارکتی بسیار مهم است. این کار ممکن است باعث افزایش ظرفیت سازگاری نظام اجتماعی-زیست بومی آبخیز رود کر در برابر تغییر شود.