عوامل موثر بر افزایش شاخص قیمت مواد غذایی با استفاده از رویکرد رگرسیونی کوانتایل

با توجه به افزایش قیمت مواد غذایی در ایران و با در نظر گرفتن احتمال محدود شدن دسترسی به منابع غذایی باکیفیت، در این مقاله به بررسی و برآورد تاثیر عوامل گوناگون بر چندک های مختلف توزیع شاخص قیمت مواد غذایی با استفاده از رویکرد رگرسیونی کوانتایل پرداخته شده است که توانایی شناسایی روابط غیرخطی را نیز دارد. در این مطالعه، اثر تغییرات متغیرهای کلان و سیاستی با تاکید بر ارزش افزوده بخش کشاورزی، نرخ ارز، حجم نقدینگی، شاخص قیمت جهانی مواد غذایی و شاخص حمایت دولتی بر شاخص قیمت مواد غذایی ایران در بازه زمانی 1383 تا 1398 به صورت فصلی بررسی شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای شاخص قیمت جهانی مواد غذایی و نرخ ارز در تمام چندک های توزیعی، تاثیری مثبت، معنادار و نهایتا غیرخطی بر شاخص قیمت مواد غذایی دارند. در حالی که ارزش افزوده بخش کشاورزی و شاخص حمایت دولتی به طور منفی، معنادار و غیرخطی بر متغیر وابسته تاثیرگذار است. همه متغیرها در تمام چندک ها دارای علامت یکسان بوده اند که نشان از هم جهتی آن ها در تمام طول توزیع دارد؛ اما شدت اثرگذاری آن ها متغیر بوده است. اثرگذاری متغیر حجم نقدینگی نیز در تمام چندک ها مثبت و معنادار برآورد شد و روند اثرگذاری آن با شیب نزولی است که نشان دهنده رابطه غیرخطی این متغیر با متغیر وابسته است. این متغیر در توزیع های پایین تورم مواد غذایی دارای بیشترین اثرگذاری بوده است که نشان از اثرگذاری بیشتر این متغیر نسبت به سایر متغیرها در تورم های پایین است.