بررسی روند رخدادهای حدی دما بر اساس گزارش پنجم IPCC (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)

در سال های اخیر توجه به تغییرات اقلیمی به علت پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی مربوط به رویدادهای حدی جوی، اهمیت زیادی پیداکرده است. مطالعه مقادیر حدی در برنامه ریزیها و سیاستگذاریهای بخش کشاورزی و مدیریت منابع آب اهمیت بسیار دارد. لذا در این پژوهش برای مطالعه اثرات تغییرات اقلیمی بر روند نمایه های حدی دما، از داده های روزانه دمای 17 ایستگاه هواشناسی استان خراسان جنوبی در دوره آماری 2016-1992 و بر اساس مدل اقلیمی MIROC5 و روش ریزمقیاس نمایی دلتا بر اساس گزارش پنجم IPCC داده های دوره میانی 2050-2017 شبیه سازی شدند. سپس16 نمایه حدی دما که توسط گروه کارشناسی ETCCDMI تعریف شده است با استفاده ازبسته نرم افزاری RClimdex در محیط نرم افزار برنامه نویسی R محاسبه شدند. از آزمون های ناپارامتری من کندال و پارامتری رگرسیون خطی برای بررسی روند نمایه ها استفاده شد و احتمال وقوع کلیه نمایه ها در سطوح احتمالاتی 8/0، 96/0 و 995/0 محاسبه و نقشه های پهنه بندی احتمال وقوع نمایه ها نیز با استفاده از روش زمین آماری کریجینگ معمولی ترسم شدند. نتایج نشان داد که نمایه های حدی سرد CSDI، IDO و TXn در اکثر ایستگاه ها در سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 در حال افزایش و نمایه های FDO، TN10P و TX10P در اکثر ایستگاه ها در حال کاهش هستند. نمایه های حدی گرم روند افزایشی در اکثر ایستگاه ها در سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 دارند و سناریوهای آینده نشان می دهد که احتمال خطر افزایش نمایه های حدی گرم علاوه بر غرب استان به سمت جنوب و مرکز استان و احتمال خطر کاهش نمایه های حدی سرد از شمال به شمال شرق استان کشیده می شود.